نگاهي به روابط سياسي قاينات با هرات در دو دهه پاياني حكومت قاجار ( بر پايه مكاتبات رسمي )

ولايت قاينات در دوره قاجار به سبب نقش مؤثر برخي از حكام آن منطقه، موقعيتي مهم در شرق ايران يافت. هرات در جوار مرز ايران، در معاهده پاريس از ايران جدا شد و به سبب جنگ هرات، ايران تا آخرين سالهاي حكومت قاجار، افغانستان را به رسميت نشناخت و روابط سياسي مستقيم ميان دو حكومت برقرار نشد. با اين وجود، مناطق مرزي ايران، مانند قاينات، فارغ از سياست هاي دو دربار، با هرات روابط سياسي، اجتماعي و اقتصادي گسترده داشت و حكام قاينات و هرات براي تسهيل در روابط، مكاتبات و مراوداتي داشتند. همجواري قاينات و هرات از يك سو و پيوندهاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي از سوي ديگر، برقراري مناسبات اين مناطق را اجتناب ناپذير مي كرد و شوكت الملك اول و شوكت الملك دوم افزون بر نامه نگاري هايي با حكام هرات، نمايندگاني نيز براي مذاكره اعزام كرده بودند. اين بخش از روابط سياسي در مرزهاي شرقي ايران به سبب كمبود منابع كمتر بررسي شده است و در اين مقاله، با تكيه بر اسناد منتشر نشده، به ويژه مكاتبات رسمي ميان حكام هرات و قاينات در دو دهه پاياني قاجار، زمينه هاي ارتباط، كيفيت روابط سياسي و نتايج حاصل از آن بررسي خواهد شد.