نگاهي نو به ديدگاه امام خميني دربارۀ مالكيت معنوي

A New Look at Imam Khomeini,s Perspective about Intellectual Ownership

موضوع مالكيت معنوي كه ناشي از هنر و ابتكارات انسان است، اگر چه بحث از آن در حقوق موضوعه داراي سابقه اي نسبتاً طولاني مي باشد؛ اما در فقه اماميه در عصر حاضر مورد بررسي جدي قرار گرفته است. طرح اين موضوع در مجامع فقهي ديدگاه هاي متفاوتي را از سوي فقها در پي داشته است؛ به طوري كه برخي آن را همانند مالكيت مادي محترم شمرده و بعضي چون امام خميني اعتباري براي آن قائل نشده اند. با توجه به گسترش ارتباطات از طريق شبكۀ جهاني اينترنت و قابليت دسترسي سريع و آسان به تمامي اطلاعات و امكان استفادۀ برخي افراد از آثار و دستاوردهاي ديگران ضرورت اين پژوهش روشن مي شود. در اين تحقيق كه به صورت توصيفي تحليلي انجام پذيرفته، با بررسي ديدگاه و ادلۀ امام خميني و نيز بررسي دلايل قائلان مالكيت معنوي چنين به دست آمده است كه ديدگاه امام صحيح تر به نظر مي رسد.

Intellectual ownership is an instance of mankind,s innovations. Although discussions about it have a relatively long history, it has just recently been taken into serious consideration in the present age in Shiite jurisprudence. Raising this topic in communities of jurisprudents has led to different perspectives by different jurisprudents. Some of them have respected it just as they respect property ownership and some have not given any value to it including Imam Khomeini. Due to the spread of information through the Internet, quick and easy access to a lot of information and the possibility of some individuals making use of other persons, works and achievements, conducting this study seems to be necessary. This piece of research which adopts a descriptive analytical method, investigates Imam Khomeini,s perspectives and reasons and compares them with the reasons provided by the jurisprudents who believe in intellectual ownership and concludes that Imam Khomeini,s perspective is apparently more accurate.