ارزيابي اثرات زيست محيطي كارخانه سيمان زاوه با استفاده از ماتريس ليوپولد ايراني

زمينه و هدف: فرآيند توليد سيمان هر ساله باعث توليد ميليون‌ها تن محصول جانبي از جمله گرد‌و‌غبار، گازهاي سمي و فلزات سنگين شده كه خطرات بهداشتي- تنفسي و آلودگي زيست محيطي را به‌دنبال خواهد داشت. مطالعه حاضر با هدف ارزيابي آثار زيست محيطي كارخانه سيمان زاوه - تربت‌حيدريه با استفاده از ماتريس ليوپولد ايراني انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي - تحليلي ابتدا وضعيت موجود محيط زيست منطقه مورد بررسي قرار گرفت، سپس با مرور منابع فني پروژه، در جهت شناسايي مهم‌ترين فعاليت‌ هاي فاز بهره‌برداري و ساخت‌وساز اقدام گرديد. در نهايت روش ماتريس ايراني به منظور ارزيابي اثرات زيست محيطي كارخانه سيمان انتخاب شد. يافته‌ها: بر اساس نتايج مطالعه، عمده اثرات منفي زيست محيطي در بخش فيزيكي به ترتيب شامل: آلودگي و فرسايش خاك، آلودگي هوا و آلودگي صوتي؛ و عمده اثرات منفي در بخش بيولوژيكي به ترتيب شامل: تاثير بر تراكم گونه‌ هاي گياهي و جانوري و كيفيت زيستگاه مي‌باشد. بر اساس ارزيابي با استفاده از روش ماتريس ايراني بر روي كارخانه سيمان زاوه به تفكيك فازهاي ساخت‌و‌ساز و بهره‌برداري، تعداد ستون با ميانگين ارزشي كمتر از 3/1- وجود نداشت و تعداد رديف با ميانگين كمتر از 3/1- كمتر از 50% بود. نتيجه‌گيري: در صورت اتخاذ راهكارهاي جامع مديريت محيط زيست مي توان به ميزان زيادي آثار منفي را در محيط كاهش داد. بنابراين از نظر ماتريس ايراني، پروژه احداث كارخانه سيمان زاوه – تربت حيدريه، همراه با اجراي طرح هاي بهسازي قابل قبول است.

Background and Objectives: Cement production process produces million tons of by products such as dust, toxic gases and heavy metals associated with health (respiratory) risks and environmental pollution. The aim of the current paper is to assess the environmental impact of Zaveh Cement plant by using Iranian Leopold Matrix. Materials and method: The current descriptive analytical study examined the current status of the regionʹs environment; then reviewing the technical sources of the project was performed in order to identify the most important activities of operation and construction phases. Finally, Iranian matrix method was selected to assess the environmental impact of cement plant. Results: Based on the obtained results, the major negative environmental impacts on the physical part include soil pollution and erosion, air pollution, and noise pollution, respectively. The major negative biological impacts are the impacts on plant and animal species density, and the quality of the habitat, respectively. According to the results of the evaluation conducted using Iranian matrix method on Zaveh-Torbat cement plant, with the separation of construction and operation, there is no column with values less than -3.1, and the number of rows with values less than -3.1 constitutes less than 50 %. Conclusions: According to the Iranian matrix, the project of Zaveh-Torbat cement plant is acceptable with the implementation of integrated environmental management strategies.