ارزيابي داروخانه‌هاي بيمارستاني شهر شيراز با معيار داروخانه دوستدار سالمند

Assessing Shiraz Pharmacies According to Senior-Friendly Criteria

اهداف با توجه به تغییرات ساختار جمعیتی كشور، روزبه‌روز تعداد افراد مراجعه‌كننده به داروخانه‌ها در حال افزایش است. همچنین با توجه به افزایش روزافزون جمعیت سالمندان و متعاقب آن افزایش نیاز به دارو و نیز مراجعه بیشتر افراد سالمند به داروخانه ها، این مطالعه با هدف ارزیابی داروخانه‌های شهر شیراز با معیار داروخانه دوستدار سالمند انجام شد. مواد و روش ها این مطالعه به صورت مقطعی، توصیفی‌تحلیلی در سال ۱۳۹۵ انجام شده است. جامعه مورد مطالعه تمام ۳۳ داروخانه بیمارستانی شهر شیراز بود كه به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها چك‌لیست محقق ساخته با هدف «قابلیت تبدیل داروخانه‌های شهر شیراز به داروخانه‌های دوستدار سالمند» بود كه پایایی آن با استفاده از ضریب همیستگی ۰/۸۵ و روایی آن از طریق تأیید متخصصان برآورد شد. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ برای انجام آزمون‌های كروسكال والیس، من ویتنی و كای دو استفاده شد. یافته ها متوسط نمره قابلیت تبدیل داروخانه‌ها به داروخانه‌های دوستدار سالمند ۵۰/۵۲ به دست آمد كه بیانگر سطح متوسط داروخانه‌های شهر شیراز از لحاظ دوستدار سالمند بودند. نتایج حاصل از آزمون كروسكال والیس برای تعیین ارتباط نمره نهایی داروخانه‌های دوستدار سالمند با مالكیت داروخانه نیز نشان داد كه ارتباط معناداری بین این دو متغیر وجود نداشت. همچنین ارتباط بین نوع داروخانه و نمره نهایی قابلیت تبدیل داروخانه‌های دوستدار سالمند نیز معنی‌دار نشد. نتیجه گیری با توجه به مسن شدن جامعه، همچنین سطح متوسط داروخانه‌های سطح شهر شیراز از لحاظ دوستدار سالمند بودن، آمادگی داروخانه‌های شهر شیراز برای ارائه خدمات به سالمندان یكی از چالش‌برانگیزترین موضوعات در بلندمدت است. با سیاست‌گذاری صحیح و مناسب بر سیستم‌های مراقبت بهداشتی و درمانی، به ویژه داروخانه‌ها می‌توان مشكلات سالمندان را در آینده كاهش داد.

Objectives With regard to the changes in the Iranian population structure, especially the rise of the elderly population, and the increase in pharmacy clients, this study aimed to evaluate the senior-friendly pharmacies of Shiraz. Methods & Materials This was a cross-sectional study conducted in 2016. The study population comprised all 33 hospital pharmacies in Shiraz. Data were collected by a researcher-made checklist with the aim of evaluating the potential of the pharmacy to transform into a senior-friendly one. Reliability (r=0.85) and validity of the checklist were confirmed. Data were analyzed by χ2, Mann-Whitney, and Kruskal-Wallis tests through SPSS23.  Results The average score of pharmacies’ potential was 50.52, which indicated a moderate ability of the pharmacies to transform into senior-friendly ones. The results of the Kruskal-Wallis test did not show any significant relationship with pharmacy type and ownership.  Conclusion Increase in the number of aging population, average level of senior-friendly pharmacies throughout Shiraz City, and the potential of hospital pharmacies to provide geriatric services can be considered as challenging issues. However, these new challenges can be managed through appropriate planning and policy making.