تحليل نقش كاربريهاي تجاري در پويايي و ايجاد فضاهاي جديد شهري، مطالعه موردي: مجتمع تجاري لاله‌پارك تبريز

Analysis of the Role of Commercial Land Uses in Urban Dynamics and Creation of New Urban Spaces, Case Study: Laleh Park Complex of Tabriz

مجتمع هاي تجاري به‌عنوان يكي از مهم‌ترين كاربري‌هاي شهري ، در كنار توسعه اقتصاد شهري، نقش مهمي در توليد فضاهاي جديد شهري ايفا مي‌كنند. امروزه ايجاد مجتمع هاي تجاري چندمنظوره در شهرها راهكار مناسبي براي توليد هسته هاي جديد شهري محسوب مي شود. در برنامه ريزي براي ايجاد مجتمع هاي تجاري جديد توجه همزمان به مولفه هاي دسترسي مناسب، طراحي فضاهاي فراغت و گردشگري از اهميت زيادي برخوردار مي‌باشد. در اين پژوهش پويايي مجتمع تجاري لاله‌پارك شهر تبريز براساس مولفه هايي همچون فرم مناسب و انعطاف پذيري؛ كاربري هاي مختلط، سرزندگي، تناسب بصري و حس تعلق، نفوذپذيري، ايمني، امنيت و زمانمند بودن مورد ارزيابي قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر توصيفي- تحليلي بوده است و داده‌هاي مورد نياز از طريق منابع كتابخانه‌اي و بررسي هاي ميداني جمع آوري شده است. جامعه آماري پژوهش را متخصصين و بازديدكنندگان مجتمع تجاري لاله پارك تشكيل مي دهد. حجم نمونه 384 نفر انتخاب شده و داده‌ها با استفاده از آزمون آماري «خي دو» در نرم افزار spss و به ‌صورت كمي و كيفي تحليل شده‌اند. نتايج نحقيق نشان مي دهد كه بيش از 90 درصد از پاسخگويان نگاه مثبتي به مطلوبيت اين مركز تجاري داشته و اين مجتمع در پويايي فضاهاي شهري مناطق همجوار تاثيرگذار مي‌باشد. چنانچه مكان‌گزيني كاربري‌هاي مختلف تجاري، گردشگري، تفريحي و مسكوني در اراضي همجوار مجتمع نيز اين يافته را تاييد مي كند.

Commercial complexes as one of urban land uses and the most important physical elements play an important role in the creation of new urban spaces. Today, the establishment of multipurpose commercial complexes in cities is considered as a suitable solution for creation of new urban cores. In planning for establishment of new commercial complexes with the aim of creating dynamic urban spaces, simultaneous attention to suitable access, designing leisure spaces and tourism components are important. In this study, the dynamics of Laleh Park commercial complex in Tabriz has been assessed based on components such as suitable form and flexibility, mixed- used land uses, liveliness, visual proportionality and sense of belonging, permeability, security and timing. The method of current study is descriptive-analytical and required data have been collected using library and field sources. Statistical population of this research is specialists and visitors of Laleh Park commercial complex. Up to 384 individuals were selected as sample size and data were analyzed using statistical methods, i.e. chi square in SPSS, by quantitative and qualitative tests. The results show that more than 90 percent of the respondents had positive attitude towards desirability of the commercial center and this complex has been effective in dynamics of surrounding urban spaces. As allocation of different commercial, tourism, recreational and residential land uses to the urban areas of this complex confirms this result.