مطالعه تطبيقي قلمرو و معيارهاي اعمال ميانجي گري كيفري در حقوق ايران، انگليس و بلژيك

Comparative Study on Scope and Criteria of Criminal Mediation in Law of Iran Britain and Belgium

ميانجي گري كيفري به عنوان يك روش جايگزين حل و فصل اختلاف، ممكن است در مورد تمام جرايم و يا تمام بزه ديدگان كاربرد نداشته باشد كه اين موضوع، در وهله ي اول بستگي به سيستم حقوقي كشور مورد نظر دارد. بعلاوه سيستم هاي مختلف حقوقي، روش واحدي را براي احاله ي پرونده به ميانجي گري كيفري برنمي گزينند. بسته به سيستم قضايي هر كشور، پرونده كيفري مي تواند توسط پليس در همان مرحله ي مقدماتي، توسط دادستان، قاضي و يا حتي مجريان حكم مانند مقامات زندان به ميانجي گري احاله شده و يا حتي توسط آنها اجرا يا نظارت شوند. در حقوق ايران بيشترين امكان احاله پرونده به ميانجي گري كيفري، بر طبق ماده 82 قانون آيين دادرسي كيفري مصوب 1392، در جرايم تعزيري درجه 6و7 و8 است كه قابل تعليق هستند. اگرچه درنظام حقوقي ايران كه متاثر از ديدگاه هاي فقهي است، اين امكان در جرايم مستوجب قصاص و ديات و نيز تعداد محدودي از جرايم مستوجب حد نيز وجود دارد. در حقوق انگلستان جرايم از حيث آيين دادرسي كيفري به جرايم اختصاري، جرايم توام با كيفرخواست و جرايم واجد هر دو جنبه تقسيم بندي مي شوند كه در صورت وجود شرايط لازم، در هر سه مورد امكان احاله پرونده به ميانجي گري كيفري وجود دارد. در نظام حقوقي برخي از كشورهاي ديگر مثل بلژيك نيز، امروزه براساس قانون مصوب 22 جون سال 2005، يك فرايند ميانجي گري مي تواند به تقاضاي طرفين دعوي، در تمام مراحل فرايند كيفري، مورد استفاده قرار گيرد. حتي بعد از محاكمه و در طول اجراي مجازات نيز، مانعي براي ارجاع به ميانجي گري، وجود ندارد.

Criminal mediation as an alternative way of settling a disput may not be useful for all offences or all offenders. It depends on each countryʹs legal system. Additionally different judical systems would not choose the same method for evocation to criminal mediation. A penal case can be evocated to the mediation by police in just primary steps, by prosecution situation, by judge or even, by executors like prison officials. Even it can be run or supervised by them. According to Iranian penal procedure law (2013) , the most possibility for evocation to criminal mediation are pardonable and discretionary crimes of degrees 6, 7 and 8 which can be suspended. Although in Iranʹs legal system that is affected by Islamic jurisprudence , there exist a possibility in some offences against human beings. In the UK, offences in terms of the criminal procedure code are divided into 3 categories. They are Summary offences, indictable offences, and a combination of both.There will be possibility for evocation in all 3 cases. According to the Belgian law of 22 June 2005, a mediation process can be started on the demand of persons who have a direct interest in a criminal procedure, and this is possible during the whole criminal procedure. Also mediation after trial , during sentence , is not excluded