ويژگي هاي حيات معقول به عنوان هدف متعالي انسان و راه هاي وصول به آن در انديشه علامه محمدتقي جعفري

Allameh Muhammad Taqi Jafari on the Characteristics of Intelligible Life as Human Transcendent Goal and the Ways Leading to It

غایت‌انگاری و آینده‌نگری به‌عنوان امری فطری، همواره انسان را به پژوهش در كشف اسرار و رموز پدیده‌های عالم، نظام هستی و وجود خود وادار كرده است. اگر پرسشگری در ساختار ذهن انسان نبود و اگر ذهن انسان، در طلب هدف و غایت نبود، گره از هیچ مشكلی در سراسر عالم انسانی گشوده نمی‌شد. علامه جعفری با ارائۀ الگوی «حیات معقول» به‌عنوان هدف متعالی جامعۀ بشری، فلسفۀ هستی انسان را، انتقال از حیات معمول به حیات معقول می‌داند. حیات معقول، حیات آگاهانه‌ای است كه نیروها و فعالیت‌های جبری و جبرنمای حیات طبیعی را با برخورداری از آزادی اختیار، در مسیر اهداف تكاملی نسبی تنظیم می‌كند و شخصیت انسانی را كه به‌تدریج در این گذرگاه ساخته می‌شود، وارد هدف اعلای حیات خواهد كرد. این هدف متعالی، شركت در آهنگ كلی هستی وابسته به كمال برین است. جلوۀ عالی حقیقت رو به كمال، حیات آگاه نسبت به حقایق والای هستی، رهیدن از دام كمیت‌ها و ورود به آستانۀ ابدیت از ویژگی‌های حیات معقول هستند. هدف این نوشته، تحلیل هدف متعالی انسان و راه‌های وصول به آن در اندیشۀ این متفكر است.      

As primordial human instincts, teleology and foresight have always persuaded man to investigate on the secrets of the phenomena of the world, cosmos and his own existence. If man was not a questioner by his nature and human mind was not of a teleological bent no problem would ever be solved. By proposing the pattern of intelligible life as the ideal human life, Allameh Muhammad Taqi Jafari interprets the philosophy of human existence based on a fundamental shift from the ordinary life to an intelligible life. Intelligible life is a conscious life which canalizes deterministic and pseudo-deterministic forces and activities of natural life into the course of relative evolutionary goals through the development of liberty which flourishes in human will as it would assist human self, which is gradually developed in this process, to realize the Ultimate Telos of Life, i.e. participation in general cosmic movement toward Supreme Perfection. Perfectionism, consciousness of the noble truths of existence, breaking the reign of quantity and entering the sphere of eternity are among the key characteristics of intelligible life. This article seeks to depict Jafariʹs view of the transcendent goal of human life and the ways leading to it.