بررسي فرايند اجراي نظام دوري در مدارس ابتدايي (شهرستان مشهد)

The implementation process of looping system at primary schools: Evidence from the city of Mashhad

نظام دوري طرحي آموزشي است كه در آن دانش‌آموزان با يك معلم ثابت براي دو سال يا بيشتر به پايه تحصيلي بعدي مي‌روند. پژوهش حاضر با هدف بررسي فرايند اجراي نظام دوري در مدارس ابتدايي شهرستان مشهد انجام شده است. روش پژوهش، روش كيفي داده‌بنياد و استفاده از مصاحبه‌هاي عميق نيمه‌ساختاريافته است. جامعه آماري شامل معلمان مجري نظام دوري است. نمونه‌گيري به‌صورت هدفمند و به شيوه گلوله برفي صورت گرفت. مدل پارادايمي نشان مي‌دهد، درحالي‌كه مصوبه اجراي نظام دوري در سند تحول آموزش‌وپرورش، عامل زمينه‌ساز اجراي نظام دوري است، شرط علّي اجراي آن وجود معلمان داوطلب و داراي انگيزه است. عوامل مداخله‌گر، اعم از عوامل سازماني و عوامل انساني مي‌توانند موافقت با درخواست معلم براي مشاركت در نظام دوري را تحت تاثير قرار دهند. بهره بردن از شناخت حاصله از دانش‌آموز و خانواده وي در راستاي رفع مشكلات آموزشي و غيرآموزشي دانش‌آموز، تاثيرات مثبت آموزشي، افزايش مهارت‌هاي معلمان، تاثيرات مثبت روحي براي دانش‌آموز و معلم، صرفه‌جويي در زمان آموزش و شناخت، بهبود تعاملات افراد ذي‌مدخل و وابستگي دانش‌آموز به معلم پيامدهاي اجراي نظام دوري در صورت اجراي آن توسط معلم مناسب هستند. پيامدهاي اجراي نظام دوري در صورت اجراي آن توسط معلم فاقد صلاحيت عبارت‌اند: از برچسب خوردن دانش‌آموز و خانواده وي در اثر شناخت حاصله، شكل‌گيري آسيب‌هاي آموزشي و عاطفي در دانش‌آموز، تثبيت الگوهاي رفتاري- شخصيتي نامناسب اخذشده از معلم. يافته‌هاي اين پژوهش اطلاعات روشمندي در خصوص پيامدهاي مثبت و منفي و نيز محدوديت‌هاي اجراي نظام دوري در اختيار مسيولين آموزش‌وپرورش قرار مي‌دهد.

Looping is an educational practice that a group of students stays with a teacher for two or more years. The purpose of this study was to examine the process of looping system implementation at primary schools in Mashhad. We used Grounded Theory and semi-structured in-depth interview. Data were collected through interview with teachers of looping system. Sampling was done using purposeful and Snowball sampling. Paradigmatic model demonstrates that while approval of looping system implementation in the Education Transformation Document is a facilitating factor in the implementation of such system at schools, the presence of motivated volunteer teachers is also a necessary condition for its implementation. Organizational and human factors can intervene with decision making on teacherʹs request to participate in the looping system. Consequences of looping system implementation by a qualified teacher are: In depth familiarity with students and their families which might help teacher to solve studentʹs educational and non-educational problems, positive educational effects, enhancement of teacherʹs skills, positive psychological effects on students and teachers, reduction of the training and recognition time, improvement of interactions between involved people, enhancement of the positive modeling in the students, and the studentʹs dependence on the teacher. The consequences of a looping system implementation by an unqualified teacher are: Labeling students and their families by teacher due to the teacherʹs obtained knowledge, educational and emotional traumas of students, and stabilization of the inappropriate behavioral-personality patterns taken from teacher. The research findings provide useful information about the positive and negative consequences, and the limitations of looping system implementation for the education authorities.