بررسي اثربخشي مداخله آموزش مثبت بر بهزيستي (شكوفايي)، ابعاد مختلف توانمندي‌هاي شخصيتي و خوش‌بيني دانش‌آموزان

Effectiveness of positive education on well-being, character strengths and optimism of students

روان‌شناسي مثبت، عبارت از مطالعه علمي شكوفايي انسان و يك رويكرد عملي براي بهينه‌سازي زندگي افراد است. هدف اين پژوهش، بررسي تاثير اجراي مداخله آموزش مثبت بر شكوفايي، توانمندي‌هاي شخصيتي و خوش‌بيني دانش‌آموزان پايه نهم بود. شركت‌كنندگان، 46 دانش‌آموز دختر پايه نهم بودند. براي انتخاب آن‌ها، از مدارس متوسطه اول دولتي منطقه 9 شهر تهران دو مدرسه به‌صورت تصادفي انتخاب شدند كه يك مدرسه به‌عنوان گروه آزمايش (22=n) و مدرسه ديگر به‌عنوان گروه كنترل (24= n) در نظر گرفته شد. شركت‌كنندگان هر دو گروه، مقياس‌هاي بهزيستي، توانمندي‌هاي شخصيتي و خوش‌بيني را تكميل كردند. سپس برنامه آموزش مثبت مبتني بر رويكرد روان‌شناسي مثبت، در گروه آزمايش اجرا شد. سپس داده‌ها با مدل تحليل واريانس چندمتغيري تجزيه‌وتحليل شد. يافته‌ها نشان داد كه در گروه تحت آموزش با برنامه آموزش مثبت، سطح بهزيستي به طرز معناداري بالاتر از گروه كنترل است. به‌علاوه، دانش‌آموزان گروه آزمايش در ميزان توانمندي‌هاي شخصيتي به نحو قابل‌توجهي ارتقا پيدا كردند. از اين ميان، طبقه مربوط به تعالي داراي بيشترين اندازه‌اثر و طبقه مربوط به پرهيزگاري، داراي كمترين اندازه‌اثر بودند. بااين‌حال، اين مداخله بر متغير خوش‌بيني اثر معناداري نداشت. برنامه آموزش مثبت به طرز چشمگيري قادر به افزايش سطح بهزيستي و توانمندي‌هاي شخصيتي دانش‌آموزان است. به‌علاوه، يافته‌هاي اين پژوهش درباره آموزش مثبت، نشان داد كه يادگيري مهارت‌هاي روان‌شناسي مثبت به دانش‌آموزان و گنجاندن آن‌ها در چارچوب برنامه‌هاي موجود در مدرسه، نويدبخش پيامدهاي مثبت فراواني در زمينه سلامت روان و عملكرد تحصيلي آتيه‌سازان اين كشور خواهد بود.

Positive psychology is the scientific study of human flourishing and a practical approach to optimize the individual’s life. The aim of this study was to evaluate the effects of positive education on well-being, character strengths and optimism of ninth grade students. Participants included 46 female ninth grade public school students. To select the sample, two schools were randomly selected from among the 1st cycle secondary schools of Tehran. The students selected from one school were considered as experimental group (n=22) and the students selected from the other school were considered as control group (n=24). Participants in both groups completed the questionnaires of well-being, character strengths and optimism. Then, positive education was performed in the experimental group. Data were analyzed using multivariate analysis of variance model. The results showed that the level of well-being in the experimental group was significantly higher than the control group after intervention (Eta=0.32). Besides, the character strengths of students in the experimental group were significantly enhanced in which the most effect was on transcendence virtue (Eta=0.68) and the least effect was on temperance virtue (Eta=0.52). However, this intervention had no significant effect on optimism. It could be concluded that positive education was able to increase significantly the level of well-being and character strengths of students. In addition, findings of this research on positive education showed that teaching the positive psychological skills to students and incorporating these skills into school curriculum will result in mental health and educational improvement of students.