كاوش غزليات حافظ از منظر فرجام شناسي

مبحث فرجام شناسي و معادانديشي از مباحث مهم و عميق اعتقادي است كه مورد اهتمام اديان و آيين هاي مختلف بوده و در آثار بزرگ ادبي نيز وارد شده است. در اين پژوهش، غزليات حافظ را از اين منظر مورد مطالعه قرار داده ايم، شواهد مرتبط با فرجام شناسي را از ديوان شاعر استخراج، سپس به صورت واژه اي و تركيبي تقسيم بندي نموده و ابيات شاهد را با توضيحاتي همراه ساخته ايم و تاكنون كاري به اين شكل در اينباره انجام نشده است. هدف از اين پژوهش يافتن پاسخي براي اين سوال ها بوده كه بازتاب مساله فرجام شناسي در ذهن و زبان حافظ چگونه است؟ او در دستيابي و بيان ديدگاهش نسبت به فرجام از چه منابعي بهره برده است؟ نتايج تحقيق نشان مي دهد كه شاعر، اعتقادي راسخ و راستين به فرجام و جهان و زندگي پس از مرگ داشته و به شيوه ها و انگيزه هاي مختلف با استناد و اقتباس از قرآن كريم، روايات اسلامي و باورهاي اسطوره اي از آن سخن گفته است.