ضابطۀ ضمان راننده در رابطه با تلف و صدمات ناشي از تصادفات رانندگي

The Guarantee Criteria of Driver in Death and Injurycaused by Car Accidents

امروزه موضوع تصادفات و جرایم رانندگی و قتل و جرح ناشی از آن، جزو مباحث مهم محافل فقهی و حقوقی است كه تعیین مسئول حادثه هم از جنبۀ جبران و هم نوع ضمان اهمیت دارد. در قانون مجازات با وجود اهمیت ارائۀ ملاك در تشخیص مسئول حادثه، این موضوع به‌طور دقیق بررسی نشده ‌و اغلب در دو مادۀ 504 و 505 پیگیری شده است؛ در مادۀ 504ق.م.ا. بیان قانونگذار در مواردی با اجمال همراه است و از جمله مشخص نیست كه استثنای ذكرشده در آن صرفاً به عدم تقصیر برمی‌گردد یا حضور در محل غیرمجاز را هم شامل می‌شود و نوع قتل و جرح نیز تعیین نشده است. آری در مادۀ 532 ق.م.ا. جنایات عمدی در رانندگی پذیرفته شده اما مشخص نشده است كه عمد در چه مواردی تحقق می‌یابد و مجازات آن چیست یا در ‌مواد 714 - 719 قانون تعزیرات (مصوب 1375) تنها در مادۀ 714 به مجازات یك صورت قتل (قتل شبه‌عمد) اشاره شده است. در این مقاله پس از ذكر مقدماتی بر اساس مبانی فقهی امكان تحقق جنایت خطای محض و عمد در برخی از تصادفات رانندگی اثبات شده و ابهامات موجود در مادۀ 504 قانون مجازات بررسی شده است.      

Today, the issue of car accidents and traffic offenses and ever-increasing rates of caused death and injury is of the most important issues of jurisprudential and legal sections, identification of responsible in the accident is significant. However, in the Islamic Penal Code, it has not been studied in detail and mostly pursued in two Articles of 504 & 505 which about Article 504 of Islamic Criminal Law, statement of the legislator is brief in some cases. It is not clear that the said exception is solely on the lack of negligence, or unauthorized presence in the area is also included. Furthermore, the type of death and injury has not been specified in this law. In Article 532 of Islamic Criminal Law, premeditate crimes are accepted in car accident but it is not specified that in what cases is premeditate or in Article 714-719 of Punishment Law (adopted in 1996) that is about car accidents, only Article 714 refer to the punishment of death (Manslaughter). In this After an introductory note on the basis of jurisprudence,  we demonstrate the possibility of pure error and premeditate death in some car accidents and criticize the ambiguity in Article 504 of the Penal Code