كليدواژه :
قداست آتش , آتشِ خانه , آيين هاي محلي , عشاير و اقوام جنوب ايران , فرهنگ عامه
چكيده فارسي :
در ايران باستان، آتش از عناصر اصلي حيات بشر محسوب مي‌شد كه همواره مورد ستايش و احترام بود. در ايران پس از اسلام، به تبع تغيير تدريجي در دين، احترام و تقدس آتش رو به نقصان نهاد. به‌رغم اين، در برخي مناطق ايران، از جمله جنوب كشور، قداست و حرمت آتش در خانه‌هاي عموم، حراست و صيانت شد. افروختن آتش در روز و شب، آيين ها و آداب خاص آن، سوگند به آتش و اجاق آن و نام‌گذاري فرزندان به اسم آذر، آتش، آتشين و آتشو از نمودهاي اين احترام و تقدس بود. به علاوه، در نظام اجتماعي عشاير و ساخت سنتي بعضي اقوام، نام تش (= آتش) مبين واحدي از اين نظام بود. يافته‌هاي اين مقاله بيانگر آن است كه آتش و قداست آن در تمام امور زندگي عشاير و اقوام جنوب جاري و ساري بوده و شوون متعدد و مختلفي از مسايل اجتماعي، اقتصادي، مذهبي و فرهنگي قوم را شامل مي‌شده است.
چكيده لاتين :
In ancient Iran, fire was regarded as one of the main elements of manʹs life, and it always was respected and revered. After entrance of Islam to Iran, according to gradual changes in religion, revering fire as a scared matter declined. In spite of this fact, in some regions of Iran (especially in southern Iran) sanctity of fire remained unchanged. Some of the manifestations of this respect and sanctity are: kindling fire at days and nights and its respective rituals, swearing to fire and fireplace, choosing names related to fire for children, such as ?zar, ?tash, ?tashin and ?tashu. In social system of nomads and traditional structure of some ethnic groups, title of “Tash” (fire) was regarded as a unit of the system. Findings of this paper reveal that fire and its sanctity had been prevalent in social, economic, religious and cultural aspects of life for nomads and ethnic groups of southern Iran.
