مديريت رودخانه‌ها و سدها در تامين و هدايت آب به درياچه اروميه

Management of Rivers and Dams in Supplying and Delivering Water to Urmia Lake

با تداوم روند پيشين مديريت آب، پهنه آبي درياچه اروميه به زودي خشك خواهد شد. مهمترين اولويت براي نجات رودخانه، برنامه عملياتي ورود آب‌هاي سطحي حوضه به درياچه است. هدف اصلي از اين مقاله، ارايه نتايج مطالعه هاي علمي و فني براي تامين و انتقال 20 تا 40% از ظرفيت آب سالانه هر يك از ده رودخانه اصلي حوضه پيرامون به درياچه اروميه است.كاهش سهم آب كشاورزي از 90 به 70% از طريق آيش زمين‌هاي زراعي، كم آبياري باغ ها، خريد تضميني حقابه آب‌هاي سطحي در شبكه آبياري پيرامون درياچه، جلوگيري از برداشت غيرمجاز 20 درصدي از رودخانه‌ها، بازنگري در منحني فرمان 13 سد بزرگ حوضه براي رهاسازي 30 تا 40% آورد سالانه رودخانه‌ها و عمليات هدايت فيزيكي جريان رودخانه‌ها به سمت درياچه با كمترين آثار نامساعد هيدرواكولوژيكي، از راهكارهاي عاجل در نجات درياچه اروميه است. تجديدنظر در تخصيص آب براي مصارف مختلف و افزايش سهم جريان زيست محيطي از 10% كنوني به 20 تا 40% آورد سالانه رودخانه‌ها راهكار پايدار مي‌باشد. تغيير در تنظيم حجم آب در 13 سد موجود و كاهش ارتفاع 11 سد در حال ساخت يا در دست مطالعه، براي تضمين روند احياي درياچه اروميه در آينده ضروري است.

Current water management will soon result in the drying crisis of the Urmia Lake, an internationally registered hyper-saline wetland, in Iran. The most priority is an action plan to deliver in-basin surface waters into the lake. The main aim of the present paper is to introduce the scientific and technical methods to supply and deliver water from the ten major rivers around the lake, in the order of 20 to 40% of potential annual flows from these rivers. The revision of the current water allocation for agricultural uses, emergency plan to reduce 40% of irrigation water, to lease farmers’ water-rights, to prevent illegal water intakes from the rivers, to release 30 to 40% of reserved water from 13 large dams around the lake, and to perform river improvement works to facilitate water delivery are necessary for saving the Urmia Lake. Long life and sustainable solution is to increase the rivers environmental flow allocations from existing 10% to 20% to 40% of their potential annual flows. The change in the volume of water regulation in the 13 operating dams, and the reduction of possible storage of water in the 11 under-construction dams are to be considered for the future restoration of the Urmia Lake.