اهداف حضور قدرت‌هاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در جمهوري آذربايجان و تاثير آن بر منافع ملي ايران

كشورهاي مختلف باتوجه به سطح قدرت ملي خود، همواره درصدد توسعه دامنه نفوذ و اثرگذاري خود در ماورا مرزهاي خود و به‌ويژه در مناطق و كشورهاي بااهميت جهان هستند. كشور جمهوري آذربايجان واقع در منطقه قفقاز جنوبي، بدلايلي مانند قرارگيري در همسايگي روسيه و ايران، داشتن ذخاير بزرگ نفت، قرارگيري در حاشيه خزر و ... مورد توجه فراوان قدرت‌هاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي از جمله ايالات متحده آمريكا، اتحاديه اروپا، ناتو، تركيه، اسراييل و عربستان‌سعودي قرار گرفته است. مقاله حاضر به روش توصيفي- تحليلي، در پي يافتن مهمترين اهداف حضور اين بازيگران سياسي در آذربايجان و همچنين تبعات آن بر منافع ملي ايران است. به نظر مي‌رسد وجود ذخاير نفتي، موقعيت جغرافيايي آذربايجان در همسايگي روسيه و ايران و درياي خزر بعنوان بخشي از منبع تامين انرژي جهان آينده، استفاده از پيوستگي‌هاي قومي و زباني، تلاش براي گسترش حضور اقتصادي و نظامي، تلاش براي كاهش نفوذ رقباي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي، تلاش براي گسترش دموكراسي و رعايت حقوق بشر، تبليغات و نفوذ فرهنگي، از مهمترين اين اهداف مي‌باشد. چنين تلاشي براي گسترش حضور همه‌جانبه در جمهوري آذربايجان، براي منافع ملي ايران كه 765 كيلومتر مرز مشترك با اين كشور دارد همراه با تبعات مختلف در عرصه هاي گوناگون سياسي، امنيتي، اقتصادي و فرهنگي بوده است.