مطالعه تطبيقي عقل اول و وجود منبسط در حكمت مشا و عرفان

A Comparative Study of the First Intellect and the Unfolded Existence in Peripatetic Philosophy and Mysticism

ترتيب نظام هستي و كيفيت صدور و ارتباط آن با مبدا، از مسايل مهم هستي‌شناسي عرفاني و فلسفي است. عرفا در اين باره به وجه واحد و وجود منبسط، و مشا به عقول مترتبه قايل‌اند. فلسفه و عرفان هر دو داعيه‌دار حكايت معارف خود از واقع‌اند و اصالتِ وحدتِ واقع به همگرايي آن‌ها در اين مسيله حكم مي‌كند. نگاه رايج، توفيق اين هم‌آوايي را به ملاصدرا منسوب كرده و حكمت مشا را كمتر مورد توجه قرار داده است. در اين مقاله با روش تطبيقي تحليلي نشان داده‌ايم كه اگرچه حكمت مشا در اين مسيله، زمينه تلاقي و برخورد مستقيم با عرفان نظري را نداشته، با نظر به اصول و مباني حاكم بر انديشه آن‌ها مي‌توان قابليت همسويي آن را با عرفان اثبات نموده، مويدات آن را نشان داد و به موانع و اشكالات احتمالي در اين باره پاسخ گفت.

The order of the system of existence and the quality of its issuance and its relation to the origin is important issues of mystical and philosophical ontology. In this regard, the mystics believe in unique mode and unfolded being and peripatetic believe in arranged intellects. Both philosophy and mysticism claim showing reality and principality of the uniqueness of the reality represents their convergence in this issue. The common view has attributed the success of this unison to Mulla Sadra and less paid attention to peripatetic philosophy. In this paper, we have shown in an analytic-comparative method that although there has not been for peripatetic philosophy in this matter a direct interaction conflict with theoretical mysticism, viewing the principles governing of their thoughts it can be proved that they are consistent with Sufism, Show their confirmations and answer the possible problems in this regard. Keywords: Unfolded existence, First emanated, Peripatetic philosophy, Mysticism, Transcendental philosophy.