بررسي كاربرد كيتوزان بر جوانه‌زني سويا (Glycine max) در شرايط تنش شوري

Application of Chitosan on Soybean (Glycine max) Seed Germination under Salt Stress

به‌منظور بررسی تأثیر پیش‌تیمار تركیب زیستی كیتوزان بر بذرهای سویا (Glycine max L.) (رقم ویلیامز) تحت شرایط تنش شوری آزمایشی به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح كامل تصادفی با سه تكرار در دانشگاه شاهد در سال 1394 انجام شد. فاكتورهای آزمایش شامل تركیب كیتوزان در سه سطح (صفر ، 25/0 و 5/0 درصد وزنی-حجمی) و شوری در 4 سطح (صفر، 5، 5/7 و 10 دسی‌زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد كه برهمكنش پیش‌تیمار كیتوزان و تنش شوری بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، میانگین مدت جوانه‌زنی، تعداد گیاهچه عادی و صفات فیزیولوژیك گیاهچه سویا نظیر میزان پرولین و قندهای محلول اندام هوایی معنی‌دار بود. پیش تیمار 25/0 درصد كیتوزان در تقابل با تنش شوری با افزایش 30 درصدی سرعت جوانه‌زنی و افزایش به‌ترتیب 24 و 35 درصدی میزان پرولین و قندهای محلول اندام هوایی باعث بهبود جوانه‌زنی گیاهچه سویا شد. با توجه به تأثیر تیمار كیتوزان بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه سویا می‌توان تیمار 25/0 درصد وزنی-حجمی كیتوزان را به‌عنوان یك تیمار جهت مقابله با شرایط شوری در گیاهچه سویا معرفی نمود.  

In order to investigate the effect of pretreatment of chitosan biological compounds on seeds of soybean (Glycine max L. cv. Williams) under salt stress conditions, a factorial experiment was conducted, adopting a completely randomized design with three replications at Shahed University in 2015. Factors examined included the combination of chitosan at three levels (0, 0.25 and 0.5 the weight-volume) and salinity at 4 levels (0, 5, 5.7 and 10 dS/m). The results showed that the interaction of chitosan and salinity had a significant impact on seed germination characteristics such as germination percentage, germination rate, mean germination time, normal seedling and physiological characteristics such as proline and soluble sugars of shoots. In contrast to salt stress increase of 30%, and an increase of 24 and 35% of proline and soluble sugars of the shoot, pretreatment of chitosan (0.25%) improves seedling germination characteristics of soybeans. Given the impact of the treatments of chitosan on seed germination and seedling growth of soybean, it is possible to introduce 0.25% W/V chitosan as a treatment to deal with conditions of salinity.