عنوان مقاله :
بررسي وضعيت افسردگي، حمايت اجتماعي ادراك‌شده و برخي عوامل مرتبط با آن‌ها در سالمندان ساكن شهر تهران در سال 1393
عنوان فرعي :
Depression and Perceived Social Support in the Elderly
پديد آورنده :
بختیاری مریم
پديد آورندگان :
امامی نایینی مهرگان نويسنده معاونت امور بهداشتی، دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی‌درمانی شهید بهشتی، تهران، ایران. Emaminaeini Mehregan , حاتمی حسین نويسنده گروه بهداشت عمومی، دانشكده بهداشت، دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی‌درمانی شهید بهشتی، تهران، ایران. Hatami Hossein , خداكریم سهیلا نويسنده گروه اپیدمیولوژی، دانشكده بهداشت، دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی‌درمانی شهید بهشتی، تهران، ایران. Khodakarim Soheila , صحاف ربابه نويسنده گروه سالمندی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. Sahaf Robab
سازمان :
گروه روانشناسی بالینی، دانشكده پزشكی، دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی‌درمانی شهید بهشتی، تهران، ایران.
كليدواژه :
افسردگي , سالمندان , depression , Elderly , Perceived Social Support , حمايت اجتماعي ادراك‌شده
چكيده فارسي :
اهداف افزایش جمعیت سالمندان پیامد بهبود بهداشت عمومی است و توجه به سلامت جسمی و روانی آنان موضوعی اجتناب‌ناپذیر است. هدف این مطالعه تعیین وضعیت افسردگی، حمایت اجتماعی ادراك‌شده و برخی عوامل مرتبط با آن‌ها در سالمندان ساكن شهر تهران در دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی است.
مواد و روش ها این مطالعه مقطعی با ۵۸۰ سالمند ساكن شهر تهران در حوزه دانشگاه علوم پزشكی شهیدبهشتی و نمونه‌گیری چند‌مرحله‌ای نظام‌مند با گرفتن رضایت آگاهانه از شركت‌كنندگان انجام شد. بیماری نورولوژیك، ابتلا به اختلالات روانی شناخته شد و سابقه بستری به علت بیماری‌های روانی معیار خروج از مطالعه بوده است. اطلاعات باپرسش‌نامه‌های استاندارد افسردگی بك وحمایت اجتماعی ادراك‌شده زیمت و پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی جمع‌آوری و با نرم افزار Stata و روش‌های آماری توصیفی و تحلیلی (من ویتنی و كروسكالوالیس و آزمون همبستگی اسپیرمن) تحلیل شد.
یافته ها میانگین سن شركت‌كنندگان ۷/۹۱±۶۹/۶۶ سال محاسبه شد. ۶۷/۵۳ درصد از آنان فقط با همسرانشان زندگی می‌كردند. ۴/۰۱ درصد بی‌سواد و ۸۹/۶۹ درصد حداقل صاحب یك منزل مسكونی بودند. پوشش بیمه درمان ۹۲/۳۸ درصد محاسبه شد. ۲۹/۶ درصد از نظر اقتصادی و ۴۶/۹۹ درصد از افراد نیز از زندگی خود ابراز رضایت كردند. شیوع افسردگی خفیف، متوسط و شدید به ترتیب ۱۷/۴۱، ۸۸/۵۸، ۸/۲۵ با میانگین ۵۱/۸۷ درصد و موافقت با حمایت اجتماعی ادراك‌شده نیز ۷۲/۳۸ درصد به دست آمد. آزمون كروسكال والیس نشان داد سطوح مختلف افسردگی با حمایت اجتماعی ادراك‌شده (۰/۰۰۱>P) رابطه معنی‌داری دارد. آزمون همبستگی نیز نشان داد با افزایش حمایت اجتماعی ادراك‌شده میزان افسردگی كاهش یافته است (۰/۳۸۸-). متغیرهای وضعیت تأهل، مسكن، بیمه درمان، رضایت از زندگی و رضایت اقتصادی با هر دو متغیر افسردگی و حمایت اجتماعی رابطه معنی‌داری نشان داد. تحصیلات با افسردگی رابطه معنی‌دار آماری داشت، ولی بین جنسیت با افسردگی و نیز تحصیلات و جنسیت با حمایت اجتماعی ادراك‌شده ارتباط معنی‌داری برقرار نبود.
نتیجه گیری فراوانی افسردگی و موافقت با حمایت اجتماعی ادراك‌شده در سالمندان زیاد است. عوامل اقتصادی و خانوادگی مشتركی با افسردگی و حمایت اجتماعی مرتبط است. تلاش برای بهبود این عوامل مشترك، بهبود وضعیت افسردگی و حمایت اجتماعی درك‌شده را به همراه خواهد داشت و سالمندی سالم‌تری را به ارمغان می‌آورد.
چكيده لاتين :
Objectives The purpose of the study was to determine depression and perceived social support and some related factors among the elderly people in urban areas of Tehran in the area of Shahid Beheshti University of Medical Sciences.
Methods & Materials A cross-sectional study was conducted with 580 elderly of Tehran in Shahid Beheshti University using a multistage systematic sampling method. Data were collected by trained questioners. Standard Beck depression, Zimet perceived social support and demographic questionnaires were used. Analysis was performed by Stata software. Mann–Whitney test, Kruskal–Wallis test, Spearman correlation and descriptive tests were used in this study.
Results The mean age of participants was 69.66 ± 7.91 years. A total of 67.53% of participants lived only with their spouses; 4.01% were illiterate and 89.69% owned at least one residential home. Health insurance coverage was for 92.38% of elderly. A total of 29.6 and 46.99% of the participants expressed their satisfaction with economic and living status, respectively.
The prevalences of depression in mild, moderate and severe levels were 17.41%, 25.58%, and 8.88%, respectively, and it was 51.87% in average. A total of 72.38% of participants reported their agreement with perceived social support. Kruskal–Wallis test implied that the levels of depression had a significant relationship with perceived social support (P> 0.001). By a correlation test, a negative linear correlation was observed between depression and perceived social support (-0.388). The marital status, home ownership, health insurance, and of life and economic satisfaction showed a significant relationship with both perceived social support and depression variables. Education and depression were significantly related. But, gender and depression did not show any significant relationship. There was no significant relationship between gender and education with perceived social support.
Conclusion Depression was found to be common in the elderly. There are similar economic and familial factors that are in relation to perceived social support and depression. According to the emotional and economic problems, creating the appropriate economic, cultural and social conditions can provide a healthier environment for the elderly to live in.
