شناسايي دو قند جديد در ضايعات زعفران با استفاده از كروماتوگرافي گازي- طيف سنج جرمي

در طي چند دهه ي گذشته در بين جوامع بشري استفاده از گياهان با كاربردهاي مختلف از قبيل دارويي و صنعتي رشد روز افزوني داشته است. داروهاي گياهي براي درمان بسياري از بيماري ها استفاده مي شوند كه در اين بين زعفران ( Crocus sativus L. ) در زمره مهم‌ترين داروهاي گياهي است. زعفران از گياهان بومي و ارزشمند ايران است كه نقش قابل توجهي در وضعيت اقتصادي و اجتماعي مناطق خراسان جنوبي و مركزي پيدا كرده است. تنها قسمت مورد استفاده زعفران، كلاله و ناحيه ي انتهايي خامه گل مي باشد و ساير قسمت ها به عنوان ضايعات دور ريخته مي شود. در اين پژوهش، بررسي فيتوشيميايي ضايعات زعفران مورد بررسي قرار گرفت. ضايعات زعفران در آبان ماه از مزرعه اي واقع در حومه شهرستان بيرجند (32°24ʹ06.7"N 59°16ʹ53.5"E) جمع آوري و به فريزر با دماي 15- درجه سانتي گراد منتقل شدند. استخراج عصاره از گلبرگ و پرچم گياه زعفران با روش خيساندن و استفاده از امواج فرا صوت با سه حلال آب، اتانول و متانول انجام شد. در ادامه اين بررسي حضور كربوهيدرات ها با چندين روش به اثبات رسيد و شناسايي نوع كربوهيدرات هاي موجود در ضايعات زعفران با استفاده از كروماتوگرافي گازي- اسپكترومتري جرمي انجام گرفت. حضور دو قند D- آلوز و لوگلوكوسان با استفاده از GC-MS در ضايعات زعفران براي اولين بار به اثبات رسيدند.

During the past few decades in the world, using plants with various applications such as pharmaceutical and industrial are growing. Herbal medicines are used to treat a variety of diseases in which the saffron (Crocus sativus L.) is one of the most important herbal medicines. Saffron is one of the native and valuable plants of Iran that has a significant role in the economic and social conditions of southern and central Khorasan province. Stigmas are the only part of saffron that are used and other parts are discarded as wastage. In this study, we investigated the phytochemical study of wastage of saffron. The wastage of saffron was collected from a farm near Birjand (32°24ʹ06.7"N 59°16ʹ53.5"E) in November and then were transferred to the freezer set at -15 ° C. In this study, the extract of petal and stamen was obtained from saffron waste using methods of maceration and ultrasonic with water, ethanol and methanol as solvent, and at the end of this study, the presence of carbohydrates were proved with several methods and the type of carbohydrates in saffronʹs wastage was determined using GC- MS methods. The presence of D- Allose and Levoglucosan were provided with GC-MS analyses for the first time.