بررسي تأثير سطوح مختلف اسيد هيوميك و تراكم كاشت بر عملكرد گل و شاخص‌هاي رشدي زعفران (Crocus sativus L.)

Evaluation of humic acid and planting density on flower yield and vegetative characteristics of saffron (Crocus sativus L.)

به‌منظور بررسی اثرات اسید هیومیك و تراكم كاشت بر عملكرد گل و شاخص‌های رشدی زعفران (Crocus sativus L.)، آزمایشی در سال 1394 به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح بلوك‏های كامل تصادفی در دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح اسید هیومیك (0، 5، 10 و 15 كیلوگرم در هكتار) و سه سطح تراكم كاشت (50، 75 و 100 بنه در مترمربع) بودند. نتایج نشان داد كه اسید هیومیك بر وزن تك گل، وزن تر و خشك كلاله معنی‌دار بود، اما تعداد گل در مترمربع، طول كلاله و خامه تحت تأثیر اسید هیومیك قرار نگرفت. بیشترین وزن تك گل (0.36 ‏گرم در مترمربع) در تیمار 5 كیلوگرم در هكتار اسید هیومیك و كمترین آن (0.33 گرم در مترمربع) در تیمار شاهد بدست آمد. همچنین نتایج، نشان‌دهنده تأثیر معنی‌دار اسید هیومیك بر اجزاء برگ (طول، وزن تر و خشك) و رنگیزه‏های آن (كلروفیل a، b، كلروفیل كل و سبزینگی) بود، به‌طوری كه بیشترین وزن تر و خشك برگ، سبزینگی و كلروفیل كل در تیمار 10 كیلوگرم در هكتار اسید هیومیك و كمترین آنها در شاهد مشاهده شد. تراكم كاشت نیز تعداد، عملكرد گل، طول كلاله، همچنین طول و وزن‏تر و خشك برگ را تحت تأثیر خود قرار داد. به‌طوری كه بیشترین تعداد (22.25 عدد در مترمربع) و عملكرد گل (8.22 ‏گرم در مترمربع) در تیمار 100 بنه در مترمربع مشاهده شد. همچنین برهم‌كنش اسید هیومیك و تراكم كاشت نیز بر عملكرد گل، طول و وزن‏خشك كلاله، طول و وزن تر برگ و كلروفیل b تأثیرگذار بود. براساس نتایج این آزمایش به نظر می‏رسد، استفاده از اسید هیومیك و تراكم مطلوب كاشت می‏تواند نقش مؤثری در افزایش عملكرد و رشد زعفران داشته باشد.

The effects of applications of humic acid and planting density on quantitative and qualitative characteristics of saffron (Crocus sativus L.) were evaluated under field conditions. Treatments were of four levels of humic acid (0, 5, 10 and 15 Kg.ha-1) and three density planting (50, 75 and 100 corms.m-2). This experiment was carried out as factorial based on randomized complete block design with three replications in research farm of Birjand University, Iran, during growing season 2015. Flower fresh weight and fresh and dry weight of stigma were influenced by humic acid treatments. The highest flower fresh weight (0.36g.m-2) was obtained in plants treated with 5 kg.ha-1 humic acid while the lowest values were recorded in the control (0.33g.m-2). However, no significant difference was found in yield and flower number of saffron, length of stigma and style, fresh weight and dry weight of style under different levels of humic acid treatments. Results showed that humic acid improved the leaf growth indices (leaf length, fresh weight, and dry weight of leaf) and photosynthetic pigments (chl b, total chl and spad). The highest leaf length, fresh and dry weight of leaf, chl b, total chl and spad were obtained in plants treated with 10 kg.ha-1 humic acid while the lowest values were recorded in the control. Application of different levels of planting density had a positive effect on the yield and flower number, length of stigma, length of leaf, fresh and dry weight of leaf in saffron. The highest flower number (22.25per.m-2) and yield (8.22g.m-2) were observed in planting density of 100 corms.m-2. Interactive effects of humic acid and density had a positive effect on the flower yield, length and dry weight of stigma, fresh weight and length of leaf and chl b.