پديد آورندگان :
لايق حقيقي، معصومه سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسۀ تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور , حسن پور اصل، معظم دانشگاه گيلان - دانشكدۀ علوم كشاورزي - گروه علوم باغباني , عباس زاده، بهلول سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسۀ تحقيقات جنگل‌ها و مراتع كشور
كليدواژه :
عنصرهاي كاني , قندهاي محلول , پرولين , درمنه دشتي , ICP
چكيده فارسي :
در اين پژوهش صفات مورفولوژيك درمنه دشتي برداشت‌شده از سه نقطۀ رويشگاه طبيعي داراي خاك متفاوت، از 35 كيلومتري شمال قم در مرحلۀ گل‌دهي كامل شامل: ارتفاع گياه، شمار پنجه، قطر بزرگ و كوچك تاج پوشش، طول و وزن ريشه، ميزان قندهاي محلول، پرولين، سديم، پتاسيم، منيزيم، كلسيم، كلر، آهن و درصد اسانس اندازه‌گيري و مقايسه شد. نتايج تجزيۀ واريانس نشان داد، بين نقاط برداشت در سرشاخۀ گل‌دار، وزن ساقه، وزن ريشه، وزن كل مادۀ خشك، قندهاي محلول، پرولين، سبزينۀ (كلروفيل) كل، سبزينۀa، سديم، پتاسيم، منيزيم، كلر، سبزينۀ b و كلسيم اختلاف آماري معني‌دار مشاهده شد. مقايسه ميانگين نمونه‌ها نشان داد كه حداكثر عملكرد سرشاخه گل‌دار 48/3 گرم بر بوته، وزن سرشاخه كل 173/5 گرم بر بوته، وزن ريشه 70/2 گرم بر بوته و وزن كل ماده خشك 243/6 گرم بر بوته و حداكثر درصد اسانس 0/75درصد بود. حداكثر قندهاي محلول 0/68 ميلي‌گرم بر ليتر، پرولين 1/17 ميلي‌گرم بر ليتر، سبزينۀ كل 0/81 ميلي‌گرم بر ليتر، سديم 8/8 پي‌پي‌ام، پتاسيم 15/7 پي‌پي‌ام، منيزيم 4/7 پي‌پي‌ام، كلسيم 22/86 پي‌پي‌ام و كلر 35516/2 پي‌پي‌ام بودند. نتايج همبستگي صفات نشان داد كه قندهاي محلول با پرولين و كلر همبستگي مثبت معني‌دار داشت و با سبزينۀ كل، سبزينۀ a و سبزينۀ b همبستگي منفي معني‌دار داشت. پرولين با كلر(0/82=r) همبستگي مثبت معني‌دار داشت. نتايج نشان داد كه درمنه دشتي گياهي متحمل به شوري كم بوده و با افزايش اسموليت‌هاي تنظيم‌كننده، نسبت به شوري تحمل نشان داده و عملكرد اندام‌هاي هوايي با افزايش شوري به‌شدت كاهش مي‌يابد.
چكيده لاتين :
In this research, the plant samples of Artemisia were collected at full flowering stage from three natural habitats in North of Qom province, Iran. Morphological characters were plant height, the number of tiller, large and small diameter of canopy, root length, root weight. The samples were analyzed for their soluble sugars, proline, chlorophyll, Na, K, Mg, Ca and Cl content and percentage of essential oil. Analysis of variance indicated that habitats significantly influenced flowering shoot, stem weight, root weight, total dry matter weight, soluble sugars, proline, chlorophyll a, Na, K, Mg and Cl at P≤ 0.01, and chlorophyll b and Ca at P ≤ 0.05. The means of traits indicated that flowering shoot yield with 48.3 g/plant, root weight with 70.2 g/plant, total dry matter yield with 234.6 g/plant and the percentage of essential oil with 0.75% were maximum. The highest soluble sugars, proline, Na, K, Mg, Ca and Cl with 0.68 mg/lit, 1.17 mg/lit, 8.8 ppm, 15.7 ppm, 4.7 ppm, 22.86 ppm and 35516.2 ppm means were observed. The results showed that Artemisia is an endurable plant in a low salty conditions and it can increase regulator osmolytes and reduce yield to suffer salty conditions.
