تأثير محيط‌هاي كشت MS و B5 بر شاخص‌هاي رشدي به‌ليمو در شرايط درون شيشه‌اي

The effect of MS and B5 media on growth indices of lemon verbena in in vitro condition

انتخاب محيط كشت مناسب يكي از ضرورت­هاي موفقيت در كشت بافت به‌ليمو Lippia citriodora H.B.K. است. قطعه‌هاي گرۀ حاوي يك جوانۀ ‌جانبي به‌منظور ريز ازديادي نوساقه‌ها در غلظت‌هاي مختلف محيط كشت MS و B5 با غلظت ­هاي يك ­چهارم، يك ­دوم و كامل نمك­ هاي عنصرهاي ريز و مغذي (ميكرو) و عنصرهاي اصلي غذايي (ماكرو)، كشت شدند. همۀ محيط‌هاي كشت حاوي 1 گرم در ليتر زغال‌ فعال بود. نمونه‌ها به مدت 6 هفته در اتاقك‌ رشد نگهداري شدند. آزمايش در قالب طرح كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. ريشه‌زايي 100 درصد در غلظت كامل محيط كشت MS و B5 به ­دست آمد. بالاترين ميزان از شاخص‌هاي شمار گره در بلندترين ‌شاخساره، طول بلندترين ‌شاخساره، شمار برگ در بلندترين ‌شاخساره، طول بزرگ­ترين برگ، شاخص سبزينه (كلروفيل)، شمار ريشه، قطر پينه (كالوس)، وزن‌ تر ريشه و وزن‌ خشك‌ريشه در غلظت كامل MS به‌دست آمد كه مي‌تواند ناشي از بالاتر بودن توان يوني محيط كشت MS نسبت به ديگر محيط­ هاي كشت مورد استفاده باشد. كمترين شمار برگ‌هاي بافت مرده (‌نكروزه) در بلندترين ‌شاخساره و شمار برگ‌هاي بافت مردۀ گياهچه در محيط كشت B5 كامل مشاهده شد. با توجه به يافته ­هاي پژوهش، محيط كشت MS با 1 گرم بر ليتر زغال ­فعال براي افزايش در شرايط كشت بافتي به ­ليمو توصيه مي ­شود.

Choose a suitable culture medium for Lemon verbena (Lippia citriodora H.B.K.) is one of the prerequisite for success in tissue culture. The nodal explants containing a lateral node for shoot micropropagation were cultured in different concentrations of MS and B5 medium with ¼, ½ or full micro and macro elements concentration. All culture media amended by activated charcoal in 1 gL-1. They were stored for six weeks in growth chamber condition. Experiment was conducted based on completely randomized design in three replications. Full root generation was obtained in full micro- and macro-elements concentrations of MS and B5. The most number of nodes in the highest shoot, the longest shoot, the most number of leaves in highest shoot, the largest leaves, the highest leaf chlorophyll content index, the most number of roots, the widest callus, and the heaviest fresh and dry root were observed in full concentration of MS. It could be because of higher ionic strength of MS medium compared to other media use. The least leaf necrosis on the highest shoots and plantlet was observed in full concentration of B5. Regarding research finding, MS medium with activated charcoal (1 gL-1) would be recommendable for lemon verbena high performance propagation in tissue culture condition.