محيط‌ زيست ؛ مفهومي چندگانه در علوم انساني

با توجه به آنكه محيط‌ زيست مبحثي فراگير در دنياي كنوني است و تلاش‌هاي جهاني درباره آن انجام شده است، نگارندگان معتقدند اين حوزه تا به حال در پژوهش‌هاي دانشگاهي به‌ويژه در علوم انساني مغفول مانده است. از اين‌رو، در اين مقاله سعي شده است تا يك مجموعه از دانش زمينه‌اي مربوط به محيط‌زيست در اين علوم ارائه شود. در راستاي رسيدن به اين هدف و براي معنادار‌شدن بيشتر، از نظريه روث وداك بهره جسته‌ايم؛ چراكه نظريه‌ وي به‌اندازه كافي قائم به خويش بوده و مي‌توان آن را به‌عنوان روش نيز به كار برد. وداك هر مفهوم را به‌عنوان زمينه‌اي در نظر مي‌گيرد كه داراي كاركردهاي متنوع است. وي معتقد است هر يك از اين كاركردها ژانرهاي زباني خاص خود را دارند كه با استفاده از آنها به استدلال‌ورزي مي‌پردازند. ما نيز محيط‌زيست را به‌عنوان زمينه‌اي در نظر گرفته و در پي كاركردهاي آن در برخي از علوم انساني و همچنين استدلال‌ورزي‌هاي آنها در اين حيطه هستيم. چنين رويكرد راهبردي، مي‌تواند نظام معنايي تحقيقات مربوط به محيط‌زيست را در علوم انساني قوت بخشد؛ بنابراين در مباحث پيش‌رو ابتدا به ذكر پيشينه تحقيق، سپس به معرفي نظريه وداك مي‌پردازيم و درنهايت كاركردهاي اين مفهوم را در علوم مورد نظر و استدلال‌ورزي‌هايشان را در حيطه محيط‌ زيست روشن مي‌كنيم