بررسي نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT)، توسعه مالي و مصرف انرژي بر رابطه بين گردشگري بين‌الملل و رشد اقتصادي

فرايند رشد اقتصادي هر كشور متكي بر عوامل گوناگوني است و در تحقيقات تجربي انجام‌شده نيز با توجه به هدف و ديدگاه هر محقق، متغيرهاي توضيحي متفاوتي در الگوي رشد اقتصادي لحاظ مي‌شود. با توجه به اهميت فراوان صنعت گردشگري در رشد و شكوفايي اقتصادي كشورها، در مقاله حاضر رابطه بين گردشگري بين‌الملل و رشد اقتصادي در ايران به‌عنوان هدف اصلي تحقيق مورد ارزيابي قرار گرفته و نيز از آنجايي‌كه بر اساس نظريه‌هاي موجود، توسعه فناوري اطلاعات و ارتباطات (ICT)، توسعه مالي و مصرف انرژي نقش مهمي در اثربخشي بر رشد اقتصادي ايفا نموده و همچنين بر چگونگي رابطه بين گردشگري و رشد اقتصادي مؤثرند، تأثير اين متغيرها بر رابطه بين گردشگري بين‌الملل و رشد اقتصادي مورد بررسي قرار گرفت. به‌منظور دستيابي به اهداف تحقيق از چارچوب الگوي رشد تعميم‌يافته سولو و تكنيك خود‌رگرسيون‌برداري با وقفه‌هاي توزيعي كرانه‌اي (ARDL Bounding Test) براي الگو‌سازي و برآورد معادلات، طي دوره زماني 1353-1391 استفاده شد. نتايج به‌دست‌آمده حاكي از اين است كه گردشگري بين‌الملل، توسعه مالي، مصرف انرژي و فناوري اطلاعات و ارتباطات در كوتاه‌مدت و بلندمدت تأثير مثبت و معني‌داري بر رشد اقتصادي ايران داشته و برآورد رابطه عليت بين متغيرها نيز نشان‌دهنده وجود رابطه عليت از تمامي اين متغيرها به رشد اقتصادي است، درحالي‌كه بر اساس نتايج حاصل از بررسي رابطه عليت بين عوامل مؤثر بر گردشگري بين‌الملل، رابطه علي معناداري از رشد اقتصادي، فناوري اطلاعات و ارتباطات، توسعه مالي و مصرف انرژي به گردشگري بين‌الملل در كوتاه‌مدت و بلندمدت وجود ندارد. بنابراين نمي‌توان تأثيرگذاري اين متغيرها بر رابطه بين رشد اقتصادي و درآمد حاصل از گردشگري بين‌الملل را طي دوره مورد بررسي تأييد كرد.