ديپلماسي اقتصادي ؛ رهيافتي براي افزايش قدرت ملي ايران

در عصر جهاني‌شدن، معيار ارزيابي قدرت ملي كشورها ديگر همانند گذشته قدرت سخت نظامي نيست. امروزه مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي قدرت ملي ابعاد جديدي را در برمي‌گيرد كه عمدتاً مربوط به حوزه‌هاي اقتصادي، مالي، علمي- فناورانه و فرهنگي است. در دنياي حاضر، اهميت مؤلفه‌هاي جديد قدرت (قدرت نرم) نسبت به مؤلفه‌هاي سابق (قدرت سخت) افزايش يافته است. با توجه به هم گرايي و درهم‌تنيده شدن اقتصاد كشورهاي مختلف، رويكردهاي سياست خارجي و ديپلماسي و تعيين اهداف و راهبردهاي آن، نقش اساسي در توسعه قدرت ملي كشورها ايفا مي‌كند؛ بنابراين در راستاي استفاده از تمامي ظرفيت‌هاي ملي و بين‌المللي، سياست خارجي ايران نقشي كليدي در ايجاد محيطي مناسب براي ارتقاي جايگاه كشور در نظام بين‌الملل بر عهده دارد. بر اين اساس، توجه به ديپلماسي اقتصادي به‌عنوان يك رويكرد اقتصادمحور در سياست خارجي ايران و توجه به الزامات رفتاري آن، اهميتي ويژه يافته است. در راستاي تجزيه‌وتحليل اين مسئله، پرسش اصلي مقاله اين است كه سياست خارجي در دستيابي ايران به جايگاهي قدرتمند در اقتصاد جهاني چه نقشي مي‌تواند بر عهده گيرد و تصميم‌گيران كشور در راستاي قدرتمندي ايران، چه مؤلفه‌هايي را بايد محور برنامه‌ريزي خود قرار دهند؟ در پاسخ به اين پرسش، فرضيه پژوهش اين است كه رهبران و تصميم‌گيران در راستاي قدرتمندي ايران و ارتقاي جايگاه جهاني اقتصاد آن، بايد ديپلماسي اقتصادي را محور سياست خارجي ايران قرار دهند.