بررسي اثرات مذاكرات تجاري بر رشد اقتصادي كشورهاي ملحق شده به سازمان جهاني تجارت : رويكرد پانل ديتاي پويا

WTO Accessing Negotiations and Economic Growth: Dynamic Panel Data (Panel GMM) Approach

عضويت در سازمان جهاني تجارت (WTO) يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي اقتصاد ايران، بعد از رفع تحريم‌هاي بين‌المللي، محسوب مي‌شود. براين‌اساس، پژوهش درباره آثار بالقوه فرايند مذاكرات و عضويت در آن سازمان روي رشد اقتصادي كشور ضرورت اساسي دارد. هدف از اين پژوهش بررسي آثار بالقوه الحاق به WTO بر رشد اقتصادي ايران از طريق برآورد و تحليل رابطه بين فرايند مذاكرات الحاق؛ و عضويت كامل در WTO با رشد اقتصادي، بر اساس تجربه كشورهاي ملحق شده به آن سازمان مي‌باشد. در اين پژوهش، با استفاده از داده‌هاي تلفيقي 179 كشور طي سال‌هاي 1980 تا 2015، مدل رشد اقتصادي درونزا را با استفاده از روش پانل ديتاي پويا، با رويكرد متغيرهاي ابزاري (Panel GMM)، برآورد كرده‌ايم. يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از آن است كه، رابطه مثبت و معني‌داري بين رشد اقتصادي و فرايند مذاكرات الحاق و عضويت در WTO وجود دارد. از‌اين‌رو مي‌توان گفت كه، اثرات الحاق به سازمان جهاني تجارت به دوره پس از عضويت كامل محدود نبوده، بلكه فرايند مذاكرات الحاق نيز - به‌دليل اصلاحات الزامي كه در اين فرايند روي سياست‌ها و نهادهاي اقتصادي روي ‌مي‌دهد – رشد اقتصادي كشورهاي ملحق‌شونده را تحت تاثير قرار مي‌دهد.

Abstract Membership in the World Trade Organization (WTO) is one of the most important economic challenges of Iran, after removal of international sanctions. The aim of this paper is to investigate the potential effects of trade negotiations process and WTO membership on economic growth, by exploring and simulating on acceded countries experiences. To this end, we estimated an endogenous economic growth model, using longitudinal data from 179 countries during 1980 and 2015, with dynamic panel data and instrumental variables (Panel GMM) approach. We conclude that there is likely to be a positive and significant relationship between economic growth and WTO accessing negotiation process, as well as WTO membership. It means that, the effects of accession to the WTO on economic growth is not limited to the period after the full membership, but also the process of accession negotiations - because of required reforms in the economic institutions and policies - affect the country's economic growth too.