تأثير آمادگي الكترونيكي و فضاي كسب‌ و كار بر توسعه بورس اوراق بهادار مقايسه كشورهاي توسعه‌يافته و درحال توسعه طي سال‌هاي 2014-2010

The effect of e-readiness and business context on the exchange market development: A comparison between developed and developing countries (2010 – 2014)

توسعه محيط آمادگي الكترونيكي كشور و محيط كسب‌ و كار زمينه را براي توسعه كمي و كيفي بنگاه‌هاي اقتصادي و نيز كارايي بورس اوراق بهادار فراهم مي‌سازد. هر دو اين عوامل مي‌تواند باعث توسعه همه جانبه در بورس اوراق بهادار بشود كه موضوع اصلي اين پژوهش را تشكيل مي‌دهد. بدين منظور از الگو EIU جهت ارزيابي آمادگي الكترونيكي، از الگوي انجام كسب‌و كار جهت اندازه‌گيري فضاي كسب‌و كار و از عمق، عرض و خبرگي به عنوان شاخص‌هاي توسعه بورس اوراق بهادار استفاده شده است. داده‌هاي مورد نياز طي دوره زماني 2014-2010 گردآوري شد. محدوده مكاني شامل 20 كشور توسعه‌يافته و 20 كشور درحال توسعه از جمله ايران است. روش آماري مورد استفاده تحليل عاملي به روش مؤلفه‌هاي اصلي و الگوسازي معادلات ساختاري است. براي هر دو گروه كشورهاي در حال توسعه و توسعه‌يافته الگوهاي جداگانه‌اي آزمون و طراحي شده است. به طور كلي نتايج آزمون‌ها نشان مي‌دهد كه آمادگي الكترونيكي بر توسعه بورس اوراق بهادار در كشورهاي توسعه‌يافته تأثير ندارد. اما تأثير فضاي كسب‌و كار بر توسعه بورس اوراق بهادار در اين كشورها مثبت و معنادار است. از سوي ديگر، در كشورهاي درحال توسعه، هر دو متغير آمادگي الكترونيكي و فضاي كسب‌و كار بر توسعه بورس اوراق بهادار تأثير مثبت و معناداري دارند.

E-readiness and the business context have critical role in firms’ development and security exchange efficiency. In this paper we try to analyze the impact of these two contextual factors on multidimensional development of exchange market. To do this, we use the EIU model for e-readiness, doing business model for business context and depth, width and sophistication for exchange market development measurement. The data have been gathered between 2010 and 2014 and the countries include 20 developed and 20 developing country including Iran. We use factor analysis and structural equations modelling to test hypotheses separately in developed and developing countries. Results show that e-readiness has not a significant effect on exchange development in developing countries but the business context has. Alternatively in developing countries both of independent variables have significant positive effect on exchange market development.