سنجش عدالت فضايي در بستر نظام حمل و نقل عمومي با مدل تحليل شبكه‌اي ( مورد پژوهي: مناطق 2، 3، 4 و 5 شهر تهران )

عدالت مفهومي است كه هيچ گاه دغدغه بشر از آن عاري نبوده است. نام گذاري دهه چهارم انقلاب بنام پيشرفت و عدالت بيانگر اين واقعيت است كه عدالت و پيشرفت بدون يكديگر فاقد ارزش است. توسعه اي كه در آن عدالت نباشد پيشرفتي را در بر نخواهد داشت؛ لذا پيشرفت بدون عدالت يعني توسعه فقر. در برنامه ريزي شهري آنچه به تحقق پذيري بيشتر عدالت شهري كمك مي كند، توجه به عدالت فضايي و تعادل بخشي بين تمركز جمعيت و خدمات است. لذا پژوهش به دنبال تبيين جايگاه حقوق عمومي در نظام برنامه ريزي شهري با تأكيد بر سيستم حمل و نقل همگاني و همچنين تحليل شبكه اي سيستم حمل ونقل عمومي از منظر عدالت فضايي، در جهت دست يابي به عدالت اجتماعي است. روش تحقيق اين مقاله، روش تركيبي و از نوع مطالعات كاربردي - بنيادي است. پژوهش حاضر با استفاده از نرم افزار ARCGIS و با بهره گيري از تكنيك تحليل شبكه اي (Network Analyst) به بررسي سيستم حمل ونقل عمومي در چهار منطقه تهران (2 و 3 و 4 و 5) با استناد به استاندارهاي دسترسي به ايستگاه ها پرداخته است. نتايج خروجي از تحليل پژوهش، نشان مي دهد شبكه حمل و نقل عمومي موجود (مترو و اتوبوس تندرو) سطح بسيار محدودي از مناطق 4 گانه مورد بررسي را تحت پوشش خدمات رساني قرار مي دهد. به نحوي كه از كل سطح مناطق چهارگانه مورد مطالعه به ترتيب 14 . 5 درصد، 48 درصد، 36 درصد و 33 . 5 درصد تحت پوشش خدمات حمل و نقل عمومي مي۔ باشد؛ لذا دسترسي ساكنين ساير محله ها به ايستگاه ها در بازه هاي زماني بسيار طولاني اتفاق مي افتد كه ناشي از عدم گسترش و توزيع فضايي نامتناسب شبكه حمل و نقل همگاني در سطح شهر تهران شده است كه به دنبال آن تحقق عدالت اجتماعي را با چالش هايي مواجه كرده است.