بررسي ويژگي‌هاي ريخت‌شناسي بيضه و اپيديديم و ارتباط آنها با شاخص‌هاي اسپرم اپيديديمي در بز سياه لري

Evaluation of morphological characteristics of testis-epididymis and their relationship with epididymal sperm parameters of Lori Black goat

هدف از انجام اين پژوهش يافتن ارتباط بين ويژگي‌هاي ريخت‌شناسي بيضه و اپيديديم با شاخص‌هاي اسپرم اپيديديمي بود. بدين منظور از 53 جفت بيضه بز سياه لري استان كهگيلويه و بويراحمد در سنين كمتر از شش ماه، شش ماه تا يك‌سال، يك تا دو سال، دو تا سه سال و سه تا چهار سال استفاده شد. پس از ذبح حيوانات در كشتارگاه صنعتي ياسوج، بيضه آن‌ها بلافاصله به آزمايشگاه منتقل شد. سپس ويژگي‌هاي ريخت‌شناسي بيضه و اپيديديم و همچنين وزن اين اندام‌ها اندازه‌گيري شده و پس از آن ارزيابي ويژگي‌هاي اسپرم اپيديديمي شامل غلظت، درصد اسپرم‌هاي جنبا، زنده و بهنجار و ارتباط اين ويژگي‌ها با شاخص‌هاي ريخت‌شناسي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد هم‌بستگي معني‌داري بين وزن بيضه‌هاي چپ و راست با درصد اسپرم‌هاي زنده، مرده، بهنجار وجود ندارد، اما هم‌بستگي معني‌داري بين محيط بيضه چپ و راست با غلظت اسپرم‌ها وجود داشت (0/05>P). وزن، طول، ضخامت، محيط و عرض بيضه چپ از بيضه راست بيشتر بود ولي اين تفاوت معني‌دار نبود. همچنين وزن و طول بدنه و طول دم در اپيديديم راست نسبت به چپ بيشتر بوده و طول كل و طول سر در اپيديديم چپ نسبت به راست بيشتر بود. با اين وجود تفاوت معني‌داري بين پارامترهاي اپيديديم چپ و راست در هر سن وجود نداشت. همچنين درصد اسپرم‌هاي زنده در سن يك تا دو سالگي نسبت به ساير سنين بيشتر بود.

This research aimed at finding, not only the relationship between testicle morphometric indices and epididymis but also is sperm features in the epididymis. For this purpose 53 pairs of Kohgilouye Va Boyerahmad native goat testicle in aged less than six months, 6 months to a year, one year to two years, two years to three years and three to four years collected from the Yasouj slaughterhouse and immediately transported to the laboratory. Then the morphometric feature of the testicles and epididymis and weight of these organs measured and then evaluate sperm characteristics, such as; concentration, active sperm precent, alive and normal, and examined the relationship of these feature with morphometric indicator. The results showed there is not a significant correlation between left and right testis weight with the percentage of the alive, dead and normal sperm. But there is significant correlation between the left and right testicular with sperms concentration. The weight, length, thickness, environment and width of left testicle were non-significantly higher than the right testicle. Also the weight, body length and tail length of right epididymis was more than left and the total length and head length of left epididymis was more than right. However the significant differences between left and right epididymis parameters were not observed at any age. The percentage of live sperm at the age of one to two years was higher than other age groups.