ژئوپليتيك انرژي، روسيه و ديپلماسي خط لولۀ تركيه

Energy Geopolitics, Russia and Turkey Pipeline Diplomacy

افزايش روزافزون استفاده از انرژي در نظام بين­الملل معاصر سبب شده است تا در كنار كشورهاي عرضه­كنندة انرژي، كشورهاي مستقر در مسير انتقال نيز اهميت فراواني به‌دست آورند. تلاش براي تبديل‌شدن به مسيري براي انتقال هرچه بيشتر انرژي به­ويژه نفت و گاز طبيعي افزون بر منافع اقتصادي­ به توانمندي سياسي و امنيتي كشورها نيز مي­افزايد. با توجه به چنين اهميتي است كه كشورها اكنون هرچه بيشتر تلاش مي­كنند تا از موقعيت جغرافيايي مناسب خود به‌عنوان ابزار قدرت بهره­برداري كنند. تركيه با اين استدلال، ژئوپليتيك انرژي را ابزاري براي دستيابي به هدف‌هاي راهبردي خود در منطقه و نظام بين‌الملل تعريف كرده است. مجاورت با مناطق اصلي توليد انرژي از يك‌سو و نزديكي به اتحادية اروپا به‌عنوان يكي از مهم­ترين مصرف‌كنندگان انرژي از سوي ديگر سبب شده است تا رهبران تركيه ديپلماسي خط لوله را براي پيگيري هدف‌هاي سياست خارجي خود در نظر بگيرند. ژئوپليتيك مناسب تركيه اهميت فراواني را براي اين كشور در بخش انتقال انرژي فراهم كرده است. در اين نوشتار ضمن اشاره به چارچوب روابط اتحادية اروپا و روسيه در حوزۀ انرژي و آسيب­پذيري اين اتحاديه در مقابل سياست­هاي روسيه، فرصت­هاي ايجادشده براي تركيه جهت استفاده از ديپلماسي خط لوله در راهبرد كلان اين كشور بررسي مي­شود.

The increasing importance of energy in the contemporary international system, has led countries who in addition to Energy supplying countries, are involved in transition. These latter countries are also gaining in importance. Attempts to become a better route for energy, especially oil and natural gas in addition to economic interests and security of the country, are among the factors that strengthen countries political capabilities. By consideration to such importance is that more and more countries are now trying to exploit a convenient geographic position as a power instrument. Turkey, in line with this argument, defined geopolitics of energy as a means of achieving strategic goals in the region and the international system. proximity to the main areas of energy production on the one hand and being adjacent to the European Union as one of the major energy consumers on the other hand, has prompted the Turkish leaders to consider pipeline diplomacy as a tool in pursuing their foreign policy goals. Turkey’s suitable geopolitical position is conducive to the Country’s importance in energy transfer. This article in addition to consideration of relations between Europe and Russia in the field of energy and vulnerability of the Union by Russia’s policy, analyzes opportunities for Turkey to use diplomacy pipeline in the country's grand strategy.