ارزيابي توسعه درونزاي بافت مركزي شهرها با تاكيد بر شاخص‌هاي كيفيت زندگي؛ مطالعه موردي بافت مركزي شهر زنجان

Evaluation of the Infill Development Inner-cities texture with emphasis on quality of life indicators case study: Inner-city texture of Zanjan

در پي بي­ توجهي مديريت شهري به بافت مركزي شهرها به عنوان بخشي از بافت قديم و پر اهميت، اين مراكز با مشكلات گسترده ­­اي از جمله (ترافيك، آلودگي هوا، املاك مخروبه، زمين ­هاي رها شده و ...) روبرو شده­ اند كه سبب كاهش سطح كيفيت زندگي در آن­ها شده است و برنامه ­ريزي براي ارتقاي سطح كيفيت زندگي در آن­ها را اجتناب ناپذير نموده است. از راهكارهايي كه در سال­هاي اخير در رابطه با اين موضوع در نظر گرفته شده است راهبرد توسعه درونزا بوده است. در تحقيق حاضر به ارزيابي توسعه درونزاي بافت مركزي شهرها با تأكيد بر شاخص­هاي كيفيت زندگي پرداخته شده است. نوع تحقيق كاربردي، روش مورد استفاده توصيفي-تحليلي و براي گردآوري داده ­ها از روش­هاي اسنادي و ميداني بهره گرفته شده است. جامعه آماري تحقيق خانوارهاي ساكن در بافت مركزي شهر زنجان است، كه از بين 4529 خانوار ساكن در بافت مركزي 301 خانوار با استفاده از روش نمونه ­گيري كوكران به عنوان نمونه انتخاب شدند. براي تجزيه و تحليل اطلاعات از آمار توصيفي و آمار استنباطي (آزمون­ هاي تي جفت و همبستگي پيرسون) استفاده شد. نتايج حاصل از آزمون تي جفت بيانگر مطلوبيت كيفيت زندگي در دوره بعد از توسعه درونزا نسبت به دوره قبل از آن است. بطوريكه آماره t، 60/82- محاسبه شد. اين امر باتوجه به سطح معناداري 99 درصد تاييد مي‌شود. علاوه بر اين نتايج حاصل از آزمون همبستگي پيرسون نيز نشان از آن دارد كه بين دسترسي به امكانات و كيفيت زندگي رابطه معناداري وجود دارد. ميزان اين ارتباط قبل از توسعه درونزا 0/647 بوده كه به 0/531 رسيده است.

Considering disregard of urban management for central textures of cities as a part of important and outdated texture, these centers have faced with variety of difficulties (such as traffic, air pollution, ruined properties, abandoned properties and etc.) which have decreased the level of quality of life in such places. One approach in recent years regarding this concern was the strategy of inborn development. The current research evaluates the inborn development of central urban texture emphasizing the standards of quality of life. The research is an applied research, and the method of research is descriptive-analytic and the statistical population of the research is the family’s resident in the central texture of Zanjan city where 301 out of 4529 family’s resident in central texture were selected by Cochran sampling method as the sample. In this research, data gathering method was library and field study (questionnaire, interview and observation) and descriptive statistics and inferential statistics (pair-t-test, Wilcoxon and Pearson correlation tests) were used for data analysis. The results of paired-t-test and Wilcoxon represent the desirability of quality of life in the period after inborn development compared to its prior one. So that T statistic was -60/82 and Z statistic was -14/61. This is confirmed according to 99 percent significance level. Besides these results, the results of Pearson correlation test also show that there is a significant relation between facilities accessibility and quality of life. The rate of this relation before inborn development was 0/647 which reached 0/531.