تحليل اقتصادي اثرات مشاركت كشاورزان منطقه الموت در طرح سليبيت برنج

Economic Analysis the Effects of Farmer’s Participation of Alamout Region in the Rice Slybyt Scheme

همه ساله بخشي گسترده از اراضي شاليزاري منطقه الموت به دليل حمله آفت كرم ساقه خوار نواري برنج دچار خسارت هايي شديد مي شود. بكارگيري طرح سليبيت ازجمله روش هاي مبارزه با اين آفت است كه تاثير بالقوه آن قبل از هر چيز نياز به مشاركت برنج كاران منطقه دارد. اين پژوهش الگوسازي مشاركت كشاورزان منطقه الموت در طرح سليبيت برنج و اثرهاي آن بر الگوي كشت و سود ناخالص كشاورزان را مدنظر قرار داد. در اين راستا، از الگوي برنامه ريزي رياضي مثبت (PMP) و رهيافت بيش ترين آنتروپي (ML) استفاده شد. داده هاي مورد استفاده مربوط به سال هاي زراعي 1392-1391 است كه با تكميل پرسش نامه از 136 كشاورز نمونه كه بر مبناي روش نمونه گيري تصادفي طبقه ايانتخاب شدند، گرد آوري شد. نتايج نشان دادند كه در هر دو بخش رودبارالموت شرقي و غربي با مشاركت كشاورز در طرح سليبيت، سطح زير كشت برنج در مزارع نماينده نسبت به سال پايه افزايش مي يابد و اين مقدار افزايش براي گروه هاي بهره بردار كوچك، متوسط و بزرگ متفاوت مي باشد. كاهش سطح زير كشت گندم آبي، جو آبي و لوبيا، افزايش سطح زير كشت خللر و ماشك و سير و هم چنين، افزايش ميانگين بازده ناخالص مزارع نماينده به مقدار4/78 تا 13/09 درصد نسبت به سال پايه، از ديگر پيامدهاي مشاركت كشاورزان منطقه الموت در طرح سليبيت برنج است.

Paddy yields in Alamout region have been declined due to Chilo Suppressalis Walker pest. Slybyt scheme has been launched by government to overcome this problem. Since the success of the project mainly depends on farmers، participation، this study aims modeling farmer participation to the rice Slybyt scheme in the region and its effects on the cropping pattern and farmers’ gross profit. To this end، Positive Mathematical Programming (PMP) and the Maximum Entropy (ML) approach were used. Data collected from a sample of 136 farmers in 2012- 2013 by questionnaires using the Stratified Random Sampling method. The results showed that in both Eastern and Western part of the region، farmers' participation in the Slybyt scheme increases the rice yield relative to the base year while the rate of increase was different in relation to farm size. The result showed that the acreage of irrigated wheat، irrigated barley and beans decreased while the acreage of rice ،grass pea ،vetch and garlic increased. Also increase in farmers، gross margin from 4.78 to 13.09 percent relative to the base year was other consequence of farmers' participation in the Slybyt rice project.