كاهش مجازات حبس و نقش سياست محوري قوه قضاييه در تاسيس نهادهاي ارفاقي

Reducing the Imprisonment Punishment and the Role of the Judiciary System's Central Policy in Establishing the Lenient institutions

مجازات جايگزين حبس در دهه هاي اخير در متون حقوقي و نصوص قانوني كشورهاي مختلف نمود پيدا كرده كه جمهوري اسلامي ايران نيز از اين قاعده مستثني نبوده و در قانون جديد مجازات اسلامي فصلي را به خود اختصاص داده است با توجه به تصويب قانون مجازات اسلامي و ضرورت آشنايي با نهادهاي نو و بديع لازم است از لحاظ نظري به تبيين اين نهادها پرداخته شود. تمامي اين نهادها به نفع متهم بوده و در اصطلاح به نهادهاي ارفاقي معروف هستند. از جمله اين نهادها، جايگزين هاي حبس، نهاد تعويق صدور حكم و نظام نيمه آزادي، معافيت از مجازات و آزادي مشروط مي باشند. هدف از اين تحقيق كاهش مجازات حبس و نقش سياست محوري قوه قضاييه در تاسيس نهادهاي ارفاقي مي باشد. در اين راستا از روش كتابخانه اي براي بررسي اين موضوع استفاده شده است و نيز به بررسي اين نكته پرداخته شد كه طرح كيفرهاي جايگزين در قانون مصوب 1392 به چه شكل بوده و چه انتقاد¬هايي بر آن وارد است. از نتايجي كه از اين تحقيق به دست آمده اين است كه با رويكردي ترميمي در كيفرهاي جايگزين مي توان گفت كه اين جايگزين ها (تعويق تعقيب، تعليق مراقبتي، نظارت قضايي و نظام نيمه آزادي) به بازسازي بزهكار و جبران خسارت بزه ديده و جلوگيري از تكرار جرم كمك كرده و در اين راه سه نهاد جامعه، بزهكار، بزه ديده در تعامل با هم قرار مي گيرند و با مشاركت يكديگر در پيش گيري از تكرار جرم نيز نقش ايفا مي كنند.

Alternative punishments to imprisonment have appeared in legal texts of different countries in recent decades, and the Islamic Republic of Iran is no exception to this rule, so that one of the chapters of the Islamic Penal Code has dealt with this issue. Considering the adoption of the Islamic Penal Code and the need to be familiar with new and innovative institutions, these institutions need to be explained theoretically. All these institutions have been established in the interests of the accused and are thus called lenient institutions. Among these institutions are imprisonment substitutes, the sentence postponement institution and the semi-liberty system, impunity from punishment and conditional release. The purpose of this study is to reduce the imprisonment punishment and examine the role of the Judiciary System's central policy in establishing the lenient institutions. We have used the library method in order to investigate this issue, and have also examined and criticized the alternative punishment plan adopted in the law of 2013. The results of this study suggest that alternative punishments (postponement of prosecution, suspension under control, judicial monitoring, and the semi-liberty system) can be used to rehabilitate the offenders, compensate for the damages imposed on the victims, and prevent from repetition of offences, so that the three institutions of community, offender and victim interact with one another and play a role in preventing offence repetition.