پديد آورندگان :
خليلي اقدم، نبي دانشگاه پيام نور تهران - گروه كشاورزي , بخشي خانيكي، غلامرضا دانشگاه پيام نور تهران - گروه كشاورزي , ميرمحمودي، تورج دانشگاه آزاد اسلامي مهاباد - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
سرعت جوانه زني , دماي كاردينال , مدل , هميشه بهار
چكيده فارسي :
درجه حرارت يكي از مهم ترين عوامل محيطي موثر بر جوانه‌زني بذور محسوب مي‌شود و بنابراين اثر متقابل دماي محيط و جوانه زني يكي از عوامل اصلي در پيش بيني زمان جوانه زني و بويژه مدلسازي است. به اين منظور آزمايشي در قالب طرح كاملا تصادفي با 4 تكرار و 11 سطح تيمار دما (3، 5، 7، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 و 45 درجه سانتيگراد) روي بذور هميشه بهار در آزمايشگاه تحقيقات بذر دانشگاه اسلامي واحد مهاباد به اجرا درآمد. به منظور تعيين دماهاي كاردينال سه مدل رگرسيون غير خطي تابع دو تكه اي، تابع بتا و تابع 5 پارامتره بتا مورد آزمون قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه تاثير دما بر سرعت، درصد و يكنواختي جوانه زني بذر معني دار بود. بالاترين درصد و يكنواختي جوانه زني در دماي 15 درجه سانتيگراد مشاهده گرديد، درحاليكه بيشترين سرعت جوانه زني در دماي 20 درجه سانتيگراد بدست آمد. اگرچه اختلاف چنداني بين مدل هاي برازش يافته در تخمين دماهاي كاردينال وجود نداشت ولي مدل دو تكه اي به واسطه دارا بودن كمترين ريشه ميانگين مربعات خطا و ضريب تغييرات و بيشنرين ضريب تبيين و ضريب همبستگي بهترين مدل براي تخمين دماهاي كارينال هميشه بهار در نظرگرفته شد. بنابراين دماي پايه جوانه زني گياه هميشه بهار 3.35، دماي مطلوب 20.84 و دماي سقف 40.94 درجه سانتيگراد بدست آمد ضمن اينكه ماكزيمم سرعت جوانه زني نيز(0.010: rmax بر ساعت) بود.
چكيده لاتين :
Temperature is one of the most effective and important environmental agents on seed germination, thus interaction effect of germination with temperature is very important in prediction of germination time and modeling especially. A completely randomized design experiment performed in seed research laboratory of Islamic Azad University, Mahabad Branch with four replications which temperature treatment were 11 levels as: 3, 5, 7, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40 and 45 0C. Three nonlinear regression models as Beta, 5-Parametric Beta and Segmented functions tested. Results revealed that temperature had a significant effects of rate, uniformity and germination percent. The highest uniformity and germination percentage were detected in 15 0C, but the highest value of rate of germination obtained in 20 0C. Although, there was no significant difference between practiced models in estimation of cardinal temperatures, however, the segmented model which had the less RMSE, CV and the more R2 and correlation coefficients than the others, was a better model and thus, cardinal temperatures including base, optimum and ceiling temperatures were 3.35, 20.84 and 40.94 0C, respectively. Also, the maximum germination rate (rmax ) was 0.010 h-1.
