كاربرد مدل هاي رگرسيوني در تخمين دماهاي كاردينال جوانه زني بذر اكوتيپ هاي مختلف زيره سبز (Cuminum cyminum L.)

Application of nonlinear regression models for prediction of cardinal temperatures in seed germination of various cumin (Cuminum cyminum) ecotypes

تحقيق حاضر به منظور ارزيابي برخي مدل هاي رگرسيوني غير خطي براي توصيف سرعت جوانه زني و تعيين دماهاي كاردينال بذر چهار اكوتيپ زيره سبز (Cuminum cyminum L.) نسبت به دما اجرا گرديد. آزمايش به صورت طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در آزمايشگاه زراعت، پرديس ابوريحان دانشگاه تهران، در سال 1390 انجام شد. در اين آزمايش بذور چهار اكوتيپ زيره سبز (خراسان، جندق، كرمان و اصفهان) تحت تاثير شش تيمار دمايي (0، 5 ، 15 ، 25، 35 و 45 درجه سانتي گراد) قرار گرفتند و سرعت جوانه زني بذور محاسبه گرديد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد، كه دما اثر معني داري در سطح يك درصد بر سرعت جوانه زني دارد. با توجه به اينكه كمترين مقدار AICc و بيشترين مقدار Adj R2 مربوط به مدل دو تكه اي بود نسبت به مدل هاي ديگر سرعت جوانه زني نسبت به دما را در اكوتيپ هاي زيره سبز بهتر توصيف نمود. براين اساس دماي پايه، دماي مطلوب و دماي سقف براي اكوتيپ خراسان به ترتيب 0، 11.4 ، 25، در اكوتيپ كرمان به ترتيب 0، 11.5 ، 28.9، اكوتيپ جندق 0 ، 9.6 ، 27.1 و اكوتيپ اصفهان به ترتيب0، 10.1 ، 35.5 درجه سانتي گراد تخمين زده شد. با توجه به نتايج مي توان براي كمي سازي واكنش سرعت جوانه زني اين اكوتيپ ها از مدل دو تكه اي استفاده نمود.

This study was done to evaluate different nonlinear regression models to describe the response of germination rate and to determinate the cardinal temperature of four ecotypes of Cuminum cyminum(Cumin) seeds. This experiment was arranged in the form of three-factor factorial completely randomized design with 4 replications at the Agronomy Laboratory (Aburaihan College, University of Tehran) in 2011.The seeds were treated with different temperatures (0, 5, 15, 25, 35 and 45 oc) and the germination rate were calculated. The result showed that the temperature had a significant effect on germination rate of all plants. The segmented model was superior compared to other models in ecotypes of cumin since the minimum amount of AICc and maximum value of Adj R2 were related to this model. Base (Tb), optimum (To) and ceiling (Tc) temperatures were predicted with appropriate models. Tb, To, and Tc for Khorasani ecotype were 0, 11.4, 25 °C; for Krmani ecotype were 0, 11.5, 28.9 °C, for Jandaghi ecotype were 3.1, 9.6, 27.1 °C and for Esfahan ecotype 0, 10.1, 35.5 °C, respectively. It was concluded that this model can be used to quantify response of cumin seed germination to temperature and to obtain the proper cardinal temperatures of germination.