مقارنة ديدگاه ها در گسترة عصمت گفتاري رسول خدا با محوريت آيات نخست سورة نجم

Comparing Different Views Regarding the Scope of the Infallibility of the Speech of the Prophet Muhammad (PBUH) Based on the First Verses of the Surah Al-Najm

شرط اصلي تحقق رسالت، عصمت انسان منتخب بوده كه اين انديشه از ديدگاه قرآن نيز ضروري دانسته شده است. در اثبات عصمت انبيا علاوه بر دلايل عقلي، از دلايل نقلي نيز بهره گرفته اند. مسئلة پسين در حوزة عصمت، بررسي نگاه آموزه هاي ديني به قلمرو اين مقوله خواهد بود. مقام عصمت، جايگاهي است كه مراتبي از حداقل هاي اين جايگاه تا عالي ترين آنها را در خود جاي مي دهد. حتي بايد گفت عصمت به تناسب متعلق آن، به گونه هاي متفاوتي تقسيم مي شود. در مقالة حاضر كه با روش كتابخانه اي و با رويكرد تحليلي انجام پذيرفته است؛ كوشيده ايم به بررسي و نقد آراي مفسران در محدودة عصمت اثبات پذير از آيات سوم و چهارم سورة النجم بپردازيم. مصداق سخن در اين آيات به اجماع مفسران، پيامبر اكرم است. بررسي گفتارهاي ذيل آيات، بيانگر طرح ديدگاه هاي گوناگون در تبيين آيات خواهد بود. برخي استناد به آيه را در اثبات عصمت جزئي و برخي عصمت شمولي گفتار حضرت، بيان داشته اند. اي ن در حالي است كه ديدگاه عصمت جزئي دربرگيرندة دو محور شامل حيطة قرآن و وحي و همچنين تطبيق بر گفتار حضرت در مسئلة جانشيني و امامت شده است. افزون بر اين دو ديدگاه اصلي، برخي مفسران ضمن بيان دلايل مختلف اشاره كننده به عصمت جزئي و كلي، نتيجة مشخصي از آن ارائه نداده اند. نوشتة پيش رو در نهايت با بررسي ريشة اختلاف ديدگاه ها و توجه به قراين داخلي و خارجي، نشان خواهد داد كه دلالت آيات مورد بحث بر عصمت فراگير ديدگاه اثبات پذيري است.

The main condition for the realization of prophethood is the infallibility („ismah‟) of the selected person. The Holy Quran also considers this idea necessary. In addition to rational („qli) reasons to prove the infallibility of prophets, narrative (naqli) reasons are also used. The next matter in the field of infallibility is to study the view of religious teachings on the scope of this issue. Infallibility is a position which encompasses levels from the lowest to the highest. Even it should be said that infallibility can be divided into different kinds in proportion to its components. The present study has been conducted using library method and analytical approach and tries to investigate and criticize the views of different commentators in the scope of infallibility which can be proved based on the third and fourth verses of the Chapter The Star (al-Najm) of the Quran. All commentators agree that these verses refer to the Prophet Muhammad (PBUH). Analyzing the commentaries on verses shows that different views have been presented for the explanation of the verses. Some have referred to these verses to prove partial infallibility and others have referred to them for proving complete infallibility of the speech of the Prophet Muhammad (PBUH). Meanwhile, the partial infallibility view has two dimensions including the scope of the Quran and revelation as well as the compatibility of speeches of the Prophet Muhammad (PBUH) on the issue of Imamate and succession. In addition to these two main views, some commentators, while expressing different reasons for partial and complete infallibility, have not presented a clear conclusion. By investigating the root of commentators' different views and paying attention to internal and external evidences, the present paper will show that the implication of the verses under investigation on complete infallibility of the speech of Prophet Muhammad (PBUH) is a provable view.