كليدواژه :
مديريت بحران , زلزله , آسيب پذيري , مدل SWOT , شهرستان شهركرد
چكيده فارسي :
انسان از زمان استقرار در روي كره ي زمين، همواره در معرض تهديدات محيط قرار داشته است. افزايش قدرت ابزاري و فناوري امروزي وي نيز در ستيز با طبيعت، نه تنها موفقيت كامل به وي نداده، بلكه تنوع بحران ها را نيز افزايش داده است. به هرحال انسان گاهي در اثر وقوع بلاياي طبيعي متحمل خسارت فراواني شده و با بحران هايي روبه رو مي گردد. نواحي روستايي نيز به علت ارتباط بيشتر با محيط طبيعي، فقر، شرايط اجتماعي و ... بيشتر در معرض بحران هاي طبيعي قرار دارند و آسيب پذيرترند. نكته ي مهم در اين زمينه چگونگي رويارويي و به عبارت ديگر «مديريت بحران» است. لذا در تحقيق حاضر پس از سنجش آسيب پذيري كالبدي و اقتصادي ـ اجتماعي، به برنامه ريزي مديريت بحران زلزله در نواحي روستايي شهرستان شهركرد پرداخته شده است. نوع تحقيق كاربردي و روش آن توصيفي ـ تحليلي است. براي جمع آوري اطلاعات مورد نياز از بررسي هاي كتابخانه اي و ميداني استفاده شد. در روش ميداني تعداد 267 پرسشنامه از خانوارهاي ساكن در روستاهاي نمونه به روش تصادفي و خوشه اي تكميل گرديد. به منظور تعيين راهبرد مورد نظر از روش SWOT و براي آزمون فرضيه ها از آزمون T استفاده شده است. نتايج حاصل از آزمون T نشان داد ميزان آسيبپذيري اقتصادي ـ اجتماعي نواحي روستايي مذكور در موقع بروز بحران «زياد» و ميزان آسيبپذيري كالبدي ـ فضايي «كمتر از حد متوسط» است. همچنين نتايج ماتريس ارزيابي عوامل داخلي و خارجي امتياز موزون عوامل داخلي معادل 2.37 و عوامل خارجي 2.51 شده است و راهبرد مناسب برنامه ريزي «راهبرد بازنگري» تعيين گرديد.
چكيده لاتين :
Since start of his settlement in the earth, man always has faced the environmental threats. Enhancement of tools and technologies, not only gives man not-a-full success over nature, but increases the variety of crises. Anyway, man has sometimes suffered many damages caused by natural disasters or faced some crises. Rural regions, because of more relation and contact with natural environment, poverty, social condition, etc. are more vulnerable and susceptible to natural crises. The main point in this respect is how to face with crises which is called “crises management”. Therefore in the present study, after measuring the external, social and economic vulnerabilities, planning of earthquake crises management is carried out for rural areas of Shahrekord, Iran. The research is of applied type and in descriptive-analytical method. In order to collect the required data, library as well as field studies were used. In the field method, 276 questionnaires were filled out by families resident in the sample villages using random and cluster methods. SWOT was used to determine the intended strategy and T-test was used to test the assumptions. Results of T-test showed that the socio-economic vulnerability of the mentioned rural area is “high” during the crises and the spatial-external vulnerability is “less than medium”. Also the results of evaluation matrix of external and internal factors, showed that adjusted scores of internal and external factors are 2.37 and 2.51, respectively. Thereafter “revision strategy” was determined as the appropriate strategy for planning.
