اثربخشي برنامه قدرت مقابله بر اختلال نافرماني مقابله اي، مشكلات توجه و مهارت هاي ارتباطي

The Effectiveness of Coping Power Program on Oppositional Defiant Disorder, Attention Problems and Communication Skills

مقدمه: اختلال نافرماني مقابله اي، يك اختلال شايع و ناتوان كننده در كودكان است كه با ميزان بالايي از مشكلات توجه و مشكلات ارتباطي همراه است. هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي برنامه قدرت مقابله بر اختلال نافرماني مقابله اي و اختلال هاي همبود آن (نارسائي توجه و مهارت هاي ارتباطي) در كودكان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون ـ پس آزمون با گروه كنترل بود. حجم شركت كنندگان در پژوهش 32 نفر (18 نفر گروه آزمايش و14 نفر گروه كنترل) با روش نمونه گيري هدفمند كه نشانه هاي اختلال نافرماني مقابله اي و اختلال هاي همبود آن يعني مشكلات توجه و نقص در مهارت هاي ارتباطي داشتند را شامل مي شد. ابزار جمع آوري داده ها شامل پرسشنامه سياهه رفتاري كودك از نظام سنجش مبتني بر تجربه آخنباخ و پرسشنامه خودكارآمدي كودكان در روابط بين فردي با همسالان ويلر بود. برنامه قدرت مقابله با والدين و كودكان گروه آزمايش در16 جلسه گروهي 90 دقيقه اي از ابتداي سال تحصيلي 1393-1394 تا اواخر سال تحصيلي انجام شد. گروه كنترل نيز علاوه بر دريافت خدمات معمول مشاوره در فهرست انتظار براي مداخله قرار گرفت. به منظور تجزيه و تحليل داده ها از آزمون كوواريانس استفاده شد. يافته ها: براساس نتايج به دست آمده، برنامه قدرت مقابله بر روي اختلال نافرماني مقابله اي ومشكلات توجه تاثير معناداري بر گروه آزمايش داشت، اما برنامه قدرت مقابله بر مهارت هاي ارتباطي با همسالان كودكان با اختلال نافرماني مقابله اي، تاثير معناداري نداشت. نتيجه گيري: يافته ها بيانگر آن است كه برنامه قدرت مقابله به عنوان يك برنامه اثربخش در حيطه اختلال نافرماني مقابله اي و مشكلات توجه است. با اين وجود، نياز به پژوهش هاي بيشتر و تغيير در محتواي برنامه براي اثربخشي در حيطه افزايش مهارت هاي ارتباطي دارد.

Introduction: Oppositional defiant disorder is a common and debilitating disorder in children which is associated with high rates in attention and communication problems. The purpose of this study was to evaluate effectiveness of coping power program on oppositional defiant disorder، attention problems and communication skills. Method: In the present study، quasi-experimental method with pre-test and post-test and control group was used. The sample includes 34 children with oppositional defiant disorder، attention problems and communication skills (18 children in experimental group and 14 children in control group) that were selected by purposive sampling. Tools included Child Behavior Checklist (CBCL) and Children’s Self- efficacy for Peer Interaction scale (CSPI). Coping power program with patents and children in experimental group was held in 16 sessions of 90 minutes from the beginning of 2014-2015 academic years to end of academic year. Control group addition to receive the usual counseling was on the waiting list for intervention. In addition the control group received a usual counseling visit. Results: Based on the results، coping power program had significant effect on oppositional defiant disorder (ODD) and attention problems in experimental children group، whereas no significant effect found for communication skills with peers. Conclusion: Results indicated coping power program as an effective treatment for oppositional defiant disorder and attention problems. However، more research is needed and changes in the content of effectiveness in the field of communication skills seems necessary.