ارزيابي كيفيت محيطي فضاهاي شهري پياده مدار و پاسخ دهي اجتماعي (نمونه موردي: خيابان فردوسي شهر ايلام)

Evaluating environmental quality of walking- based urban spaces and social responding (case study: Ferdowsi Street of Ilam)

آنچه در شهرهاي امروز، حيات شهري و زندگي سالم شهروندي را بيش از ساير عوامل موجب مي شود، توجه به ابعاد اجتماعي در طرح هاي شهري است. وجود قابليت ها و كيفيت هاي محيطي براي درك و دريافت فضا و در نتيجه آن مكث و حضور افراد در فضاهاي شهري، زمينه ساز ديدن و ديده شدن در سطوح پايين و در سطحي فراتر تعاملات و مراودات اجتماعي مي شود. در واقع، تمركز بر كيفيت هاي محيطي است كه كارايي و سرزندگي فضاهاي شهري، استمرار حيات شهري و تقويت سرمايه اجتماعي را به دنبال دارد. يكي از مهم ترين معيارهايي كه در ارزيابي شهرها و محيط هاي شهري لحاظ مي شود، كيفيت عرصه هاي عمومي شهري موجود در آن است و اين واقعيت اجتناب ناپذير است كه كيفيت اين فضاها معيار ارزيابي براي ميزان مطلوبيت شهرها محسوب مي شود. يكي از روش هايي كه از دهه هاي گذشته به منظور ارزيابي كيفيت فضاهاي شهري مورد استفاده قرار مي گرفت، ارايه پارامترهاي مشخص با عنوان مولفه هاي كيفي محيط بوده است كه در نهايت با ارزيابي مولفه ها، به ميزان مطلوبيت يا عدم مطلوبيت محيط اشاره مي گرديد. اين پژوهش با هدف ارزيابي كيفيت محيطي در فضاهاي عمومي شهري پياده مدار و پاسخگويي به نيازهاي شهروندان با روش توصيفي- تحليلي صورت گرفته است. متغييرهاي اصلي اين پژوهش، در رابطه با وضعيت رضايت مندي شهروندان از پاسخگويي اجتماعي كيفيت محيط و عناصر موجود در محدوده مورد مطالعه از نظر ابعاد كالبدي و عملكردي در نظر گرفته شده اند. نتايج حاكي از آن است كه ميانگين رضايت مندي از پاسخگويي اجتماعي پايين تر از حد متوسط بوده كه بيانگر عدم رضايت شهروندان از كيفيت فضايي و عدم تناسب فضاهاي طراحي شده با نياز شهروندان در استفاده از فضاي خيابان فردوسي است.

In today cities، attention to social dimensions in urban plans is leads to health civic life and health urbanism life more than other factors. Existing capabilities and environmental qualities to understand and receiving space and also cession and presentation of people in urban spaces are leads to appearance in low level and a level higher than social cooperation's and communications. Indeed focus is on environmental qualities lead to efficiency and refreshes of urban environment، continuance of urban life and empowering social investment. One of the most important scales in city evaluation and urban environments is quality of general urban fields and it is unavoidable that quality of these spaces is scale of evaluating quality of urban spaces to determine the rate of city appropriateness. One of the methods that were used to evaluate quality of civic spaces from old decades is indicating determined parameters as qualitative parameters that they finally referred to appropriateness or inappropriateness of environment by evaluating components. The present research was done by aiming evaluation environmental quality in walking- based urban general spaces and social responding by descriptive- analytical method. The main variables of the present research were considered in relation to satisfaction conditions of citizens from social responding to environment quality and present factors in the present research by considering physical and per formative dimensions. The findings show that the mean of responding social satisfaction is lower than average level that show the dissatisfaction of citizens from spatial quality and inappropriateness of designed spaces with citizen needs in Ferdowsi Street.