مقايسه توان توليد جست گونه ها و پروونانس هاي مختلف اكاليپتوس به منظور استفاده در دوره هاي بهره برداري كوتاه مدت در منطقه پارس آباد اردبيل

Comparison of shooting ability of different Eucalyptus species and provenances for short rotation system application in Pars-Abad of Ardabil province

اكاليپتوس ها و صنوبرها با سرعت رشد زياد و امكان توليد جست هاي متعدد براي دوره هاي متوالي، از مناسب ترين گونه هاي درختي براي توليد ماده چوبي در كوتاه مدت محسوب مي گردند. چوب هاي توليدي در اين روش در صنايع مختلفي همچون تخته خرده چوب، ام دي اف و كاغذ سازي مورد استفاده قرار مي گيرند. بدين منظور، شش گونه و پروونانس اكاليپتوس، شامل: E. camaldulensis ،E. grandis، E. saligna و E.viminalis مازندران و گونه ها و پروونانس هاي E. viminalis و E. macarthurii گيلان تهيه و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در ايستگاه تحقيقات مغان مورد آزمايش قرار گرفتند. براين اساس، در هر واحد آزمايشي در هر تكرار 49 اصله نهال از هر گونه با فاصله 3×3 متر كاشته شدند. همه پايه ها در فروردين1393 به دليل آسيب ديدگي جدي بر اثر سرماي شديد سال قبل، كف بر شده و مشخصه هايي از قبيل تعداد، ارتفاع بلندترين جست و قطر يقه جست ها در پايان دوره رويش اندازه گيري شدند. داده ها براساس روش هاي تجزيه واريانس، آزمون دانكن و تجزيه خوشه اي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه اختلاف معني داري بين گونه ها و پروونانس ها از نظر صفات مورد مطالعه وجود دارد، به طوريكه بيشترين تعداد جست (38) به پروونانس E. viminalis 168- sh و بيشترين ارتفاع و قطريقه جست به ترتيب با 2/83 متر و 3/6 سانتي متر به گونه و پروونانس41- ch E. camaldulensis تعلق داشت. براساس نتايج تجزيه خوشه اي، سه گونه و پروونانس 41- ch E. camaldulensis،156-ch E. grandis و E.viminalis 168 sh در اولويت اول براي استفاده در سيستم هاي بهره برداري كوتاه مدت قرار مي گيرند.

Background and Objectives: Eucalyptus as fast growing tree with a great potential of coppicing at consecutive periods is one of the most suitable tree species to provide wood at short period. Produced woods under short rotation system are used in different industries such as particle board, pulp and paper. This research was conducted to compare coppicing potential of different eucalypt species and provenance in Pars-Abad region of Ardabil province. Materials and Methods: For this purpose, six provenance of Eucalyptus, including E. camaldulensis 41ch, E. grandis 156 ch, E. macarthurii 169 sh, E. saligna 171 ch, E. viminalis-168 ch and E. viminalis168-sh were planted, based on statistical design of Randomized Complete Blocks, with three replication at 3×3 meter spacing and 49 seedlings per plot. The seedlings were cut after one year growth and some parameters such as number of shoot and shoot height and diameter were measured. Results: The results showed that, there was significant difference between the eucalypt species and provenances in respect to eucalypt characteristics The greatest number of shoots belonged to E. viminalis 168 ch with 41 and the greatest value of shoot height (4.23 m) and collar diameter (5.48 cm) belonged to E. camaldulensis 41 ch. Conclusion: Based on the results, two species and provenances including E. viminalis 168 ch and E. camaldulensisas ch 41 are in the top priority to be used in short rotation systems.