بررسي اثرات شرايط استخراج بر فعاليت آنتي‌اكسيداني عصاره‌هاي ميوه كنار و هسته خرما رقم مضافتي

The Effect of Extraction Conditions on Antioxidant Properties of Zizyphus Fruit and Date Kernel Var. Mazafati

مقدمه:آنتی­اكسیدان­ها تركیباتیهستندكهباجذب رادیكالآزادوكاهش سرعتاكسیداسیون ازفساد،تغییررنگو تُندشدنچربی­ها به مقدار زیادیجلوگیریمی­كنند. استفاده از آنتی­اكسیدان­های سنتزی به دلیل اثرات سمی و سرطان­زایی محدود شده است؛ به همین دلیل،جستجوبرایجایگزینیآنتی­اكسیدان­های سنتزیمنجربهبررسیآنتی­اكسیدان­های متعددیازمنابعطبیعیشدهاست. به دلیل این كه تاكنون پژوهشی در زمینه تعیین شرایط بهینه (نوع حلال و زمان استخراج تركیبات فنلی) عصاره­های هسته خرما (رقم مضافتی) و كنار (كنارهای استان خوزستان) انجام نگرفته است هدف از این مطالعه تعیین این شرایط می­باشد.  مواد و روش­ها: در این مطالعه 9 سیستم حلال (3 سیستم حلال تك جزیی به شرح آب، اتانول، متانول و 6 سیستم حلال دو جزیی به ترتیب بر حسب درصد به صورت آب50 : اتانول50، آب50 : متانول50، آب20: اتانول80، آب80 : اتانول20، آب20 : متانول80 و آب80 : اتانول20) در سه زمان 3 و 5 و 7 ساعت درون انكوباتور شیكردار با سرعت همزدن 280 دور در دقیقه قرار گرفتند و میزان استخراج تركیبات فنلی این سیستم­ها با هم مقایسه شد. پس از انتخاب تیمارهای منتخب سنجش فعالیت آنتی­اكسیدانی شامل DPPH، ظرفیت آنتی­اكسیدانی كل و قدرت احیاكنندگی اتم آهن بر روی آن­ها انجام گرفت. یافته­ها: بالاترین راندمان استخراج در كنار توسط آب50 : اتانول50 در دو زمان 5 و 7 ساعت و برای هسته خرما حلال آب50 : اتانول50 ، آب20 : اتانول80 و اتانول در مدت زمان 7 ساعت بدست آمدند. سنجش فعالیت آنتی­اكسیدانی تیمارهای منتخب نشان دادند كه در هر دو عصاره مخلوط حلال آب50 : اتانول50 طی مدت زمان 7 ساعت بهترین انتخاب بود. نتیجه گیری: با توجه به این نتایج انتخاب محلولی متنمودار از حلال­های قطبی و غیر قطبی به صورت تركیب با هم دارای بالاترین فعالیت آنتی­اكسیدانی می­باشد.  

Introduction: Antioxidants are compounds that absorb free radicals and reduce the rate of oxidation, spoilage, colour changes and in general oxidative rancidity. The application of synthetic antioxidants has been limited for their possible side effects, therefore scientists have been searching for alternatives from natural sources. The aim of this study is to determine the optimum conditions to obtain date kernel and zizyphus fruit extracts. Materials and Methods: In this study, 9 solvent systems (3 single component solvent systems including water, ethanol and methanol and 6 two components solvent systems including water 50: ethanol 50, water 50: methanol 50, water 20: ethanol 80, water 80: ethanol 20 ,water 20: methanol 80 and water 80: methanol 20) at three time periods of 3, 5 and 7 hours in a shaking incubator with a stirring speed of 280 rpm were employed and the amount of extracted phenolic compounds were compared. After choosing the selected treatments evaluation of antioxidant activities concerning DPPH free radical scavenging, total antioxidant capacity and reducing power were performed. Results: the best solvent systems for zizyphus fruit extractions were water 50: ethanol 50 for two time periods of 5 and 7 hours and for date kernel extraction were water 50: ethanol 50 and water 20: ethanol 80 and ethanol for time period of 7 hours. All these extraction treatment were evaluated using antioxidant tests and solvent extraction system of water 50: ethanol 50 for period of 7 hours were selected as the best treatment. Conclusion: The results indicated that the solvent mixture consisting of polar and non-polar solvents had greater ability in extraction of phenolic compounds.