مقايسه تاثير انسولين و متفورمين بر اسيديته، بيكربنات، پتاسيم و منيزيم خون بيماران فاقد ديابت تحت عمل جراحي باي پس عروق كرونر

The Comparison of Insulin and Metformin Effects on Blood PH, Bicarbonate, Potassium and Magnesium of the Non-diabetic Patients Undergoing Coronary Artery Bypass Surgery

مقدمه: در مطالعات مختلف، در مورد عوارض استفاده از انسولين و متفورمين در هايپرگلايسمي هاي پس از عمل جراحي باي پس عروق كرونر، نتايج متناقضي را گزارش كرده‌اند. هدف از مطالعه‌ي حاضر، مقايسه‌ي تاثير انسولين و متفورمين بر اسيديته، بيكربنات، پتاسيم و منيزيم خون بيماران فاقد ديابت تحت عمل جراحي باي پس عروق كرونر بود. مواد و روش ها: در يك كارآزمايي باليني، 56 بيمار فاقد ديابت كه در بيمارستان كوثر سمنان تحت عمل جراحي باي پس عروق كرونر قرار گرفته و دچار هيپرگلايسمي پس از عمل شده بودند، به طور تصادفي در دو گروه دريافت‌كننده‌ي انسولين و متفورمين قرار گرفتند. ميزان قند خون، اسيديته، بيكربنات، پتاسيم و منيزيوم خون بيماران هر دو گروه، در پيش و پس از عمل، اندازه گيري و ثبت شد. يافته‌ها: در زمان پذيرش بيماران در بخش ICU، در گروه دريافت‌كننده انسولين ميانگين اسيديته‌ي خون شرياني، بيكربنات، پتاسيم و منيزيم به ترتيب 07/0±37/7، 5/2±8/21 ميلي‌اكي‌والان بر ليتر، 5/0±3/4 ميلي‌مول بر ليتر و 3/0±1/2 ميلي‌گرم بر دسي‌ليتر و در گروه دريافت‌كننده متفورمين اين مقادير به ترتيب 05/0±40/7، 8/2±8/22 ميلي‌اكي‌والان بر ليتر، 5/0±1/4 ميلي‌مول بر ليتر و 4/0±1/2 ميلي‌گرم بر دسي‌ليتر بود. بين ميانگين پتاسيم، منيزيم و بيكربنات بيماران دو گروه مورد مطالعه، در زمان هاي مختلف، تفاوت معني دار آماري ديده نشد (05/0P > ). اما بين ميانگين اسيديته‌ي خون شرياني در 72 ساعت پس از پذيرش در ICU، در دو گروه انسولين (03/0±41/7) و متفورمين (04/0±39/7) تفاوت معني داري آمار وجود داشت (047/0P=). ميانگين pH خون از حد نرمال خارج نشد. نتيجه گيري: در بيماران بدون ديابت كه به دنبال عمل جراحي باي پس عروق كرونر دچار هيپرگلايسمي مي شوند، استفاده از متفورمين و انسولين تاثيري بر بيكربنات، پتاسيم و منيزيم خون ندارد، اما استفاده از متفورمين ممكن است در طول زمان به تدريج PH خون را اسيدي كند. بنابراين پيشنهاد مي شود در اين بيماران، در صورت استفاده از متفورمين، pH خون پايش شود.

Introduction: There is controversy regarding the effects of insulin and metformin usage in postoperative hyperglycemia after coronary artery bypass graft surgery. The purpose of this study is to compare the effect of insulin and metformin on blood acidity, bicarbonate, potassium and magnesium in nondiabetic patients undergoing coronary artery bypass graft surgery. Materials and Methods: In a clinical trial, 56 nondiabetic patients who underwent coronary artery bypass graft surgery in the Kowsar Hospital in Semnan and suffered post-operative hyperglycemia, randomly received insulin and metformin. Levels of blood glucose, acidity, bicarbonate, potassium and magnesium were measured and recorded for both groups before and after surgery. Data was analyzed (significant level 0.05) using Chi-square, Mann-Whitney and Friedman tests. Results: At the time of admission of patients in the ICU, means of arterial blood acidity, bicarbonate, potassium and magnesium were 7.37±0.07, 21.8±2.5 mEq/l, 4.3±0.5 mmol/l, and ± 2.1±0.3 mg/dl respectively in the insulin group and in the metformin group these values were 7.40±0.05, 22.2±2.8 mEq/l, 4.1±0.5 mmol/l, and 2.1±0.4 mg/dl respectively. There was no significant difference between the means of potassium, magnesium and bicarbonate in the two groups at different times (P > 0.05). However, there was a significant difference between the mean values of arterial blood acidity 72 hours after admission in ICU in the two groups of insulin (7.41±0.03) and metformin (7.39±0.04) (P=0.047). However mean PH of the blood remained normal. Conclusion: In nondiabetic patients who have hyperglycemia following coronary artery bypass graft surgery, the use of metformin and insulin does not affect bicarbonate, potassium and magnesium of blood. However, overtime the use of metformin may gradually increases the pH of the blood. Therefore, it is recommended that metformin should be used in patients with blood pH control.