شفافيت اقتصادي در اقتصاد اسلامي (با پافشاري بر منابع قرآني و روايي)

شفافيت اقتصادي از مهم‌ترين موضوعات در هر نظام اقتصادي به شمار مي‌رود. ازآنجاكه اقتصاد مقاومتي به عنوان الگويي الهام‌بخش از نظام اقتصادي اسلام معرفي مي‌گردد اين پرسش مطرح مي‌شود كه ظرفيت آموزه‌هاي قرآني، روايي و فقهي به عنوان منابع معرفتي نظام اقتصادي اسلام در ايجاد شفافيت اقتصادي چگونه است؟ به همين منظور با استفاده از روش تحليلي ـ توصيفي و نيز مطالعه ابواب فقه اقتصادي، مولفه‌هاي شفافيت اقتصادي مطرح‌شده در ادبيات اقتصادي، در آموزه‌هاي فقهي و با رويكردي قرآني ـ روايي كاوش گرديد و احكام تكليفي ـ الزامي و غير الزامي ـ ناظر به شفافيت اقتصادي، قواعد فقهي موثر در شفافيت اقتصادي و نيز مولفه‌هاي شفافيت اقتصادي در عقود اسلامي استخراج و اين نتيجه حاصل شد كه آموزه‌هاي فقهي و قرآني ـ روايي در ايجاد شفافيت اقتصادي از ظرفيت بالايي برخوردارند.

Economic transparency is one of the most important issues in every economic system. Since the Moghawamah economy is introduced as an inspirational model of the Islamic economic system this question arises as to how the capacity of Quranic-Hadith-Islamic jurisprudential teachings as the epistemic sources of Islamic economic system in creating economic transparency? For this purpose, using the descriptive analytical method and the study of the Economic jurisprudence chapters were investigated. The elements of economic transparency proposed in the economic literature and the Islamic jurisprudential teachings by the Qurʹanic- Hadith approach and imperative rules- obligatory and non-obligatory- on the transparency of the economy, effective Islamic Jurisprudence Rules in transparency of the economy, and the components of economic transparency in the Islamic contracts were drawn. We concluded that the Islamic jurisprudential and Quranic-Hadith teachings have a high potential for creating economic transparency.