بررسي اثر دما و سرعت جا به جايي هوا بر سينتيك خشك كردن و راندمان استخراج اسانس پونه

Effect of temperature and air velocity on drying kinetics and organo essential oil extraction efficiency in a hybrid dryer

فرايند خشك كردن براي حفظ كميت و كيفيت اسانس به دست آمده از گياه، نقش مهمي در فراوري گياهان دارويي دارد. مدل سازي از جنبه هاي مهم اين فناوري با هدف انتخاب مناسب ترين روش خشك كردن است. بنابراين در اين تحقيق، سينتيك خشك كردن لايه نازك گياه دارويي پونه در يك خشك كن هيبريدي خورشيدي مدل سازي شد. آزمايش ها درچهار دماي40، 50، 60 و70 درجه سانتي گراد و سه سرعت هواي 1، 1/5 و 2 متر بر ثانيه در قالب طرح كاملا تصادفي و به صورت فاكتوريل در 3 تكرار انجام شد. 8 مدل رياضي خشك كردن بر داده هاي آزمايشگاهي برازش و بر اساس سه شاخص آماري مربع كاي (2χ)، ريشه متوسط مربع خطاي داده ها (RMSE) و ضريب تعيين (2R)، با هم مقايسه شدند. هم چنين تاثير سرعت جابه جايي هوا بر مدت زمان خشك كردن در دماهاي پايين بيش تر بود. باتوجه به نتايج آناليز واريانس اثر اصلي عوامل دماي هواي خشك كردن و سرعت هواي خشك كردن در سطح احتمال 1 درصد معني دار شده ولي اثر متقابل دما و سرعت جابه جايي هوا معني دار نشده است و بيش ترين ميزان اسانس استحصالي مربوط به دماي 40 درجه سانتي گراد و سرعت جابه جايي هوا 1/5 متر بر ثانيه با مقدار تقريبي 0/54 ميلي ليتر بر اساس حجمي به دست آمد و با افزايش دما از 40 درجه سانتي گراد به 70 درجه سانتي گراد ميزان اسانس استحصالي به طور معني داري كاهش يافت.

This paper presents the thin layer drying behavior of Nepeta L. by a solar hybrid dryer. Experiments were carried out at the air temperatures of 40ºC، 50ºC، 60ºC، 70ºC and air velocity of 1m/s، 1.5 and 2 m/s. 8 different thin layer drying models were fitted to experimental data. The high values of coefficient of determination and the low values of reduced chi-square and root mean square error indicated that the Aghbashlo et al. model could satisfactorily describe the drying curve of Nepeta L.. According to resultsThe drying rate increased with an increase in the drying air temperature and drying air velocity. Also the effect of the air velocity on the drying time at a low temperature is greater than that at a high temperature. According to the results analysis of variance the effect of air temperaturedrying and air drying rate at probability level 1 percent and the Interactive effects of temperature and air velocity، was not significant، and the highest amount of essential oil related to a temperature of 40 ° C and air velocity of 1.5 m/s was achieved with approximately 0.54 cc and increasing the temperature from 40 ° C to 70 ° C Significantly decreased the amount of essential oil.