ارزيابي نقش عناصر محيطي در پايداري سكونتگاههاي روستايي (مطالعه موردي: بخش مركزي شهرستان بردسكن)

Assess the role of environmental elements sustainability in rural settlements SWOT method Case study: the central city Bardaskan

در اين پژوهش به منظور ارائه راهبرد و راهكارهاي مناسب جهت ارزيابي نقش عناصر محيطي در پايداري سكونتگاه‌هاي روستايي در بخش مركزي شهرستان بردسكن، نقاط قوت ضعف، فرصت‌ها و تهديدها به روش SWOT مورد بررسي قرار گرفت و راهبردهايي جهت بهبود و ارتقاء پايداري سكونتگاه‌هاي روستايي تدوين گرديد. نتايج پژوهش نشان داد راهبردهاي جهت پيوستگي پايداري سكونتگاه‌هاي روستايي شامل بهره‌برداري بهينه از منابع آب به عنوان اصلي‌ترين عامل تهديد پايداري سكونتگاه‌ها، كاشت محصولات كشاورزي با نياز آبي پايين، برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي و توجيهي در جهت افزايش آگاهي هاي عمومي روستاييان، جلوگيري از ورود پساب‌هاي صنعتي به سفره آب زيرزميني، فرهنگ‌سازي از طريق گسترش ارتباطات و ايجاد تشكل‌هاي بهره‌برداران محلي، حفظ و حراست از منابع استحصال آب‌هاي زيرزميني، توسعه پوشش نهرها در سطح تمامي روستاهاي بخش، تهيه و اجراي طرح‌هاي مطالعاتي ايمن سازي كامل كاريزهاي بخش)؛ همچنين بهره‌برداري بهينه از منابع خاك ، تقويت بنيان‌هاي اقتصاد روستايي (با رويكرد گردشگري به عنوان گزينه جايگزين در چارچوب استفاده مناسب و حداكثري از شرايط موجود جهت گسترش طرح‌هاي گردشگري طبيعي منطقه)؛ رخدادها و مخاطرات طبيعي مانند خشكسالي‌ها شديد و پياپي، پديده سيلاب و زلزله، ناپايداري دامنه‌ها از مهم‌ترين مخاطرات طبيعي كه در بخش مركزي احتمال رخداد دارد كه پايداري سكونتگاه‌هاي روستايي را تهديد مي‌نمايد. ناپايداري سكونتگاه‌هاي روستايي موجب بروز پيامدهاي ناگواري از جمله رشد فزاينده مهاجرت، پديده حاشيه نشيني، اسكان غير رسمي و گسترش بي‌رويه مناطق شهري مي‌گردد.

In this study, strengths, weaknesses, opportunities and threats was evaluated by SWOT method and some strategies were provided to improve sustainability rural settlements in order to provide strategies and Appropriate solutions for assessing the role of environmental elements in sustainability of rural settlements in the central city of Bardaskan. The results showed that the strategies for continuity of the stability of the rural settlements, including optimal exploitation of water resources (as a main factor), Planting crops with low water requirements, holding Workshops in order to raise public awareness of villagers, Avoiding industrial wastewater into groundwater, culture making by expanding the communication and organization of local beneficiaries ,the protection of the ground water extraction, expanding coverage the rivers in the rural areas in central city of Bardaskan . preparation and implementation of complete immunization research projects in canals of the restrict, utilization of land resources, strengthening the foundation of the rural economy, (with tourism approach as an alternative framework of the appropriate and maximum use of existing conditions to develop the region’s natural tourism projects) are the factors of stability of the settlements. The factors of region’s village's instability including events natural hazards like severe and frequent droughts, floods and earthquakes and instability of slopes are the most important natural hazards in the central part of the Bardaskan city likely to occur and threaten the stability of rural settlements. Instability of the rural settlements caused unpleasant consequences, such as increasing migration, squatter phenomenon, informal settlements and uncontrolled spread of urban areas.