خاندان اسحاقيه در گيلان عصر صفوي

Eshaqiyeh Family in the Guilan of the Safavid Period

خاندان اسحاقيه در غرب گيلان، به خصوص منطقه فومن، ساليان زيادي (از قرن هفتم تا دهم هجري) داراي قدرت و فرمانروايي بودند.اين خاندان از دوره مغول، با حكومت هاي گوناگوني در ايران مواجه شدند و غالباً، به استقلال، در منطقه فرمانروايي مي كردند؛ ولي در زمان حكومت صفويه، به ويژه از اواخر دوره شاه اسماعيل اول، قدرت سياسي آنها زوال يافت و تقريباً مطيع دولت مركزي شدند. سرانجام، اين خاندان در زمان شاه عباس اول، در سال 1000ق، به دليل رقابت درون منطقه اي و سياست تمركزگرايي دولت مركزي، از بين رفتند. در اين پژوهش، با روش توصيفي و تحليلي، به بررسي موقعيت سياسي و اجتماعي حُكام اسحاقيه در غرب گيلان عصر صفوي، و رابطه آنها با حكومت صفوي و آل كيا در شرق گيلان، پرداخته مي شود. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه خاندان اسحاقيه، با استفاده از موقعيت جغرافيايي و جايگاه مناسب خاندان خود، توانستند ساليان متمادي در غرب گيلان حكومت كنند.

Eshaqiyeh family had power and rule in the West of Guilan, especially in the Fouman area for many years of the seventh to tenth century Hijri. This family faced, from the Mongol period, with a variety of governments in Iran, often ruled in independence in the region. During the Safavid rule, particularly from the late Shah Isma’il I era, their political power weakened and became almost obedient to the central government. Eventually, this family was destroyed during the reign of Shah Abbas I in the year 1000 Hijri, due to intra-regional rivalry and the central government’s centralization policy. In this research, by descriptive and analytical method, political and social situation of Eshaqi rulers in the west of Guillan during the Safavid era, their relationship with the Safavid and Al-e Kia rule in east Guilan are discussed. The results of the research show that the Eshaqiyeh family, by using their geographical position and the proper position, managed to spend many years in western Guilan province.