پژوهشي در باب ادراك زيبايي، بر مبناي رأي علامه سيد محمدحسين طباطبايي در فرق ميان اعتباريات و حقايق

An Inquiry into Beauty Perception on the Basis of 'Allāma Sayyid Muhammad Hossein Tabātabāei's View Regarding the Difference between Contingents (I'tibārīāt) and Truths

ادراك زيبايي يكي از ادراكات آدمي است. شناخت اين نوع ادراك و تبيين ويژگي هاي آن از مسائل زيبايي شناسي مي باشد. در دو كتاب از آثار علامه طباطبايي، از اين نوع ادراك به عنوان ادراكي اعتباري اشاره شده است. در اين دو اثر كه يكي فلسفي و ديگري عرفاني است توضيحي در اين خصوص داده نشده است. كوشش نگارنده بر آن است تا بر اساس اعتباري دانستن اين نوع ادراك، به نتايجي در خصوص مباحث مربوط به ادراك زيبايي برسد. در اين نوشتار بر اساس تعريف ارائه شده از فعل اعتبار؛ نشان داده شده است كه نسبت دادن زيبايي به اشياء، توسط قوۀ خيال، نسبتي اعتباري بوده و فقط نسبت دادن آن به حقيقت اصيل، حقيقي است. پس از بيان ويژگي هاي فلسفي اين نوع حكم، عوامل دروني مربوط به ادراك كننده و عوامل بيروني مربوط به ادراك شونده نيز، به عنوان عواملي حقيقي به بيان آمده است. سرانجام نشان داده شده كه چگونه اين نوع ادراك مانند ساير اعتباريات، وسيلۀ رساندن آدمي به كمال حقيقي اش خواهد بود.

Beauty perception is one among many other human perceptions. Aesthetics deals basically with understanding this kind of perception, and endeavors to explain its characteristics. In two books (one philosophical and the other mystical) of 'Allāma Tabātabāei, one can find out immediately that this kind of perception is introduced as contingent perception. There is no clear elucidation of this kind of perception in these two books. The authors' main objective is to come in some justifiable conclusions with regard to the perception of beauty while considering it as a contingent perception. This article, on the basis of its proposed definition of the act of contingent-making, throws light of inquiry on the fact that the attribution of beauty to things and states by the faculty of imagination is a contingent attribution and the attribution can be considered as true once it is attributed to the authentic truth. Having brought forth the philosophical characteristics of this kind of judgment, the internal factors pertaining to the perceiver and the external factors related to the perceived/perceptible are clarified as well. Finally, this article shows that how this kind of perception like other contingents leads humankind to his/her own true perfection