پهنه بندي خطر زمين لرزه در حوزه ي شهري نورآباد ممسني فارس براي مديريت بحران شبكه ي گاز، با استفاده از مدل AHP در محيط GIS

Zoning the potential risk of an earthquake in the Mamasani district (Nourabad) of Fars province, Iran, for Gas network crisis management based on the AHP model using the ArcGIS software

رفتار خطوط لوله هاي گاز در زلزله هاي گذشته نشان دهنده ي آسيب پذيري آن ها در برابر زلزله است. بر اين اساس پهنه بندي مناطق از نظر ميزان خطرپذيري زلزله و شناسايي اين مناطق خطر و مقاوم سازي اين خطوط در برابر زلزله مخصوصاً در مناطق لرزه خيز با خطر بالا از اهميت ويژه اي برخوردار است. اين پژوهش با استفاده از مدل AHP و با به كارگيري نرم افزارهاي ArcGIS و Expert Choice به پهنه بندي خطر زمين لرزه در منطقه ي مورد مطالعه و بررسي موقعيت خطوط لوله ي گاز در پهنه هاي خطر مي پردازد. معيارهاي مؤثر در محاسبه ي خطرپذيري عبارت اند از: ليتولوژي، شيب، فاصله از گسل، فاصله از كانون زلزله، لايه ي ارتفاع كه پس از وزنده ي در محيط GIS، تلفيق گرديده و منطقه ي مورد مطالعه از نظر ميزان خطر زلزله به چهار منطقه پهنه بندي شد. نتايج تحقيق نشان ميدهد كه در شهرستان ممسني به ترتيب 9، 45، 30 و 16 درصد از منطقه ي مورد مطالعه در طبقه ي خطر كم، متوسط، زياد و خيلي زياد قرار گرفته است و شهر نورآباد به ترتيب 32، 67، 1 درصد در منطقه ي خطر متوسط، زياد و خيلي زياد قرار مي گيرد. انطباق لايه ي خطوط لوله ي گاز نورآباد با نقشه ي پهنه بندي نتايج نشان داد كه 61 درصد از خط لوله ها در پهنه ي با خطر متوسط و 39 درصد در پهنه ي خطر زياد قرار مي گيرد.

The behavior of gas pipelines in past earthquakes indicate their vulnerability against earthquake. Accordingly, zoning and identifying of areas in terms of earthquake risk, and strengthening the lines of seismic risk, particularly in areas of high seismic risk is of particular importance. The aim of this study was to identify risk locations of earthquakes and earthquake hazard map prepared by the AHP method and the ArcGIS and Expert Choice software. To this end, five layers including layer geology (geological formation), slope, distance to fault, distance from the epicenter of the earthquake layers in ArcGIS height and weight, integration, and ultimately "based on the risk area was zoned into four zones of earthquake risk. The results indicated that the use of AHP model in Mamasani, were 9, 45, 30 and 16% respectively the areas were classified as low risk, medium, high and very high. Nourabad city, based on the AHP model, 32, 67, 1% was respectively was in the medium, high and very high risk area. Moreover, the results showed that the method of AHP, indicated that 61 percent of the pipelines were in the zone with medium risk and those in the high risk zone was 39%.