كليدواژه :
عدالت اجتماعي , تحليل گفتمان , تحليل روايت , جامعه شناسي
چكيده فارسي :
عدالت، به‌عنوان يك اصل اجتماعي، مفهومي ديرينه در نظام فكري و اجتماعي انسان به‌شمار مي‌آيد. ديدگاه‌هاي ليبراليستي، نئوليبراليستي، سوسياليستي، جان راولزي، جامعه‌گرايان و اسلامي از گفتمان‌هاي مطرح درباره عدالت اجتماعي هستند. چگونگي برقراري عدالت اجتماعي در هر يك از اين گفتمان‌ها متفاوت مي‌باشد. در جامعه ما نيز - علي‌رغم گذشت چند دهه از انقلاب - عدالت اجتماعي به‌لحاظ مفهومي در ميان انديشمندان و متفكران جامعه داراي معاني متفاوتي است. در اين مقاله، گفتمان‌هاي عدالت اجتماعي از منظر اساتيد جامعه‌شناسي دانشگاه‌هاي دولتي شهر تهران؛ يعني دانشكده‌هاي علوم اجتماعي دانشگاه‌هاي تهران، علامه طباطبايي، شاهد، تربيت مدرس، بهشتي، الزهراء و خوارزمي بررسي شده است. روش پژوهش حاضر، كيفي بوده و با روش تحليل روايت و تكنيك مصاحبه حضوري انجام و براي انتخاب مصاحبه‌شوندگان (20 نفر) نيز از روش گلوله برفي استفاده شده است. يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه گفتمان‌هاي راولزي و اسلامي در بين اساتيد از اهميت بيشتري برخوردارند. اينكه گفتمان عدالت اجتماعي اسلامي در كنار گفتمان عدالت راولزي آمده به دليل برخي شباهت‌ها ميان اين‌دو گفتمان مي‌باشد؛ گرچه در مباني و محتواي مقولات مربوط به عدالت اجتماعي با هم تضادهايي نيز دارند.
اساتيد جامعه‌شناسي، معتقدند براي برقراري عدالت اجتماعي و رسيدن به يك نظريه جامع، نيازمند الگويي متناسب با فرهنگ و بستر اجتماعي جامعه خود هستيم.
چكيده لاتين :
Justice, as a social principle, is a long-term concept in the intellectual and social system of mankind. The liberal, neoliberal, socialist, Rawlsian, socialist, and Islamic views are among the key discourses of social justice. How social justice is administered is different in each of these discourses. In Iranian society, in spite of decades of revolution, social justice has conceptually different meanings among scholars and thinkers of the society. In this paper, social justice discourses from the perspective of sociology professors of public universities of Tehran, namely social science's faculties of University of Tehran, Allameh Tabataba'i University, Shahed University, Tarbiat Modares University, Beheshti, Alzahra University and Kharazmi University have been investigated. The method of this study was qualitative and was conducted through narrative analysis and in-person interview technique, and snowball method was used to select interviewees (20 people). Findings of the research indicate that Rawlsian and Islamic discourses are more important to professors. That the discourses of Islamic social justice and Rawlsian justice discourse are placed side by side, is due to some similarities between these two discourses, although there are contradictions between them in the foundations and content of the categories of social justice.
The professors of sociology believe that in order to achieve social justice and come up with a comprehensive theory, we need a model that is appropriate to the culture and social context of our society.
