پديد آورندگان :
آخوندي، آيدين دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم دامي , مصطفي لو، يوسف دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم دامي , قره باش، آشورمحمد دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم دامي , راه چمني، رضا دانشگاه گنبدكاووس - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم دامي
كليدواژه :
قوچ دالاق , مني , رقيق‌كننده , تره‌هالوز , انجماد
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: در تلقيح مصنوعي حيوانات مزرعه‌اي معمولا از اسپرم منجمد استفاده مي‌شود. يكي از روش‌هاي مهم جهت حفظ و نگهداري ذخاير ژنتيكي انجماد اسپرم است كه به عنوان يكي از روش‌هاي كمك باروري مي‌تواند سبب حفظ كيفيت اسپرم شود. از ابتداي بكارگيري تكنيك تلقيح مصنوعي، رقيقكنندههاي مختلفي جهت حفظ و نگهداري مني در شرايط مايع و منجمد استفاده شده است. تركيب و ماهيت رقيق‌كننده‌ها از اهميت زيادي در زنده‌ماني اسپرم برخوردارند. بدين منظور هدف از اين پژوهش بررسي اثرات رقيقكنندههاي شير، تريس-زرده تخم‌مرغ و تريس-زرده تخم بوقلمون و سطوح مختلف قند تره‌هالوز (صفر، 80، 100 و 120 ميلي‌مولار) بر كيفيت مني قوچ دالاق پس از فرآيند انجماد-يخ‌گشايي بود.
مواد و روش‌ها: در اين پژوهش نمونه‌هاي مني از چهار رأس قوچ دالاق 2 تا 3 ساله با استفاده از مهبل مصنوعي جمع‌آوري گرديد. سپس نمونه‌ها در رقيقكنندههاي مختلف، رقيق‌سازي شدند و تيمارهاي مختلف قند تره‌هالوز را دريافت نمودند. نمونه‌هاي مني وارد پايوت‌هاي 5/0 ميلي‌‌ليتري شدند و به مدت 150 دقيقه در دماي 4 درجه سانتي‌گراد خنك شدند و سپس در نيتروژون مايع منجمد گرديدند. پايوت‌هاي منجمد شده براي ذخيره‌سازي به تانك حاوي ازت منتقل شدند. پس از يخ‌گشايي فراسنجه‌هاي كيفي اسپرماتوزوآ ﺷﺎﻣﻞ درﺻﺪ تحرك اسپرم، زنده‌ماني، سلامت غشاء و اسپرم طبيعي ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. اين آزمايش به صورت فاكتوريل 3×4 با استفاده از طرح كاملا تصادفي انجام شد. تيمارها شامل سطوح مختلف قند تره‌هالوز (صفر، 80، 100 و 120 ميلي‌مولار) و رقيقكنندههاي مختلف (شير، تريس-زرده تخم‌مرغ و تريس-زرده تخم بوقلمون) بودند. داده‌هاي به دست آمده از اين پژوهش با استفاده از نرم افزار آماري SAS (مدل 9/1) با رويه ANOVA مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. مقايسه ميانگين داده‌ها توسط آزمون توكي در سطح خطاي 1 درصد انجام شد.
يافته‌ها: نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه تأثير سطوح مختلف قند تره‌هالوز بر درصد تحرك اسپرم، زنده‌ماني، سلامت غشاء و اسپرم طبيعي معني‌دار بود (P<0.01). بيشترين تحرك اسپرم (1/59±42/33 درصد)، زنده‌ماني (1/61±68/73 درصد)، سلامت غشاء (1/35±66/06 درصد) و اسپرم طبيعي (1/25±66/79 درصد) در سطح 120 ميلي‌مولار قند تره‌هالوز بدست آمد. تأثير رقيق‌كننده‌ها نيز بر درصد تحرك اسپرم، زنده‌ماني، سلامت غشاء و اسپرم طبيعي معني‌دار بود (P<0.01). بيشترين تحرك اسپرم (1/38±42/50 درصد)، زنده‌ماني (1/39±71/25 درصد)، سلامت غشاء (1/17±53/30 درصد) و اسپرم طبيعي (1/08±73/85 درصد) در رقيق‌كننده تريس-زرده تخم بوقلمون بدست آمد.
نتيجه‌گيري: در كل، با در نظر گرفتن همه شاخص‌هاي ارزيابي شده در رقيق‌سازي مني قوچ دالاق، افزودن 120 ميلي‌مولار قند ترهالوز در رقيق‌كننده تريس-زرده تخم بوقلمون پاسخ بهتري نسبت به ديگر تيمارها پس از فرآيند انجماد-يخ‌گشايي نشان داد.
چكيده لاتين :
Background and objectives: In artificial insemination of farm animals, frozen sperm is usually used. Sperm cryopreservation is one of the important methods for maintain and preserve genetic resources, which as one of the methods of assisted reproductive, can maintain the quality of sperm. Since beginning the time of artificial insemination technique, different diluents have been used to maintain and preserve semen in liquid and frozen condition. Extender composition and nature are of great importance in the viability of sperm. To this end, the aim of this research was to evaluate effects of milk, Tris-chicken egg yolk and Tris-turkey egg yolk extenders and different levels of trehalose sugar (0, 80, 100 and 120 mM) on Dalagh ram semen quality after freezing-thawing process.
Materials and methods: In this research semen samples were collected from four Dalagh rams in the age of 2-3 years using artificial vagina. Then samples were diluted in different extenders and received different trehalose sugar treatments. Semen samples were aspirated into 0.5 ml straws and cooled to 4°C within 150 min and then frozen in liquid nitrogen. Frozen straws were transferred to a tank containing liquid nitrogen. After thawing spermatozoa quality parameters including percentage of sperm motility, viability, membrane integrity and sperm normality were evaluated. This experiment was carried out in 4×3 factorial arrangement with the use of completely randomized design. Treatments were included different levels of trehalose sugar (0 , 80 , 100 , 120 mM) and different extenders (milk and Tris-chicken egg yolk and Tris-turkey egg yolk). The obtained data from this study were analyzed by ANOVA procedure of Statistical Analysis System SAS (version 9.1). Comparison of data means were performed by Tukey test at the level of %1 error.
Results: The results of this research showed effects different levels of trehalose sugar, on the percentage of sperm motility, viability, membrane integrity and sperm normality were significant (P<0.01). The highest sperm motility (42.33±1.59%), viability (68.73±1.61%), membrane integrity (66.06±1.35%) and sperm normality (79.66±1.25%) were obtained in 120 mM trehalose sugar. The effects extenders, on the percentage of sperm motility, viability, membrane integrity and sperm normality was significant (P<0.01). The highest sperm motility (42.50±1.38%), viability (71.25±1.39%), membrane integrity (53.30±1.17%) and sperm normality (73.85±1.08%) were obtained in Tris-turkey egg yolk extender.
Conclusion: In general, considering all the indices evaluated for the dilution of Dalagh ram semen, the addition of 120 mM trehalose sugar in Tris-turkey egg yolk extender showed a better response than other treatments after freezing-thawing process.
