بررسي تاثير ابعاد سرمايه فكري سبز بر نوآوري فناورانه سبز در صنعت نفت، گاز و پتروشيمي استان خوزستان

An Empirical Investigation of Green Intellectual Capital on Green Technological Innovation in Oil, Gas and Petrochemical Industry: Evidence from Khuzestan Province

در سيستم اقتصادي جهاني و رقابت روزافزون موجود، خلاقيت و نوآوري در حكم بقا و كليد موفقيت سازمان ها است. در چنين شرايطي، كسب و كارها دريافته اند كه كسب مزيت رقابتي پايدار مبتني بر سرمايه هاي فكري آن هاست و موفقيتشان تا حد زيادي به توانايي آن ها در مديريت اين دارايي ارزشمند بستگي دارد. در كنار موارد ياد شده و با افزايش نگراني هاي زيست محيطي از طرف مصرف كنندگان، دولت ها و جوامع مختلف در سراسر جهان، شركت هاي توليدي در صدد توسعه برنامه هاي دوستدار محيط زيست مانند توسعه محصول سبز، برند سبز، فناوري و نوآوري سبز برآمده اند. مرور پيشينه نشان مي دهد كه علي رغم پژوهش هاي متعددي كه در حوزه بررسي رابطه بين سرمايه فكري و نوآوري در سازمان ها انجام شده است به مفاهيم نوآوري فناورانه سبز و ارتباط آن با سرمايه فكري سبز توجه بسيار محدودي شده است. بر اين اساس پژوهش حاضر به بررسي تاثير ابعاد سرمايه فكري سبز بر نوآوري فناورانه سبز پرداخته است. جامعه آماري اين پژوهش را تمام شركت هاي فعال در صنعت نفت، گاز و پتروشيمي استان خوزستان تشكيل مي دهند، چرا كه توجه به ملاحظات زيست محيطي در صنايعي كه در ارتباط مستقيم با محيط زيست قرار دارند از اهميتي دوچندان برخوردار است. در پژوهش حاضر از رويكرد مدلسازي معادلات ساختاري و روش PLS جهت آزمون فرضيه ها و مدل مفهومي پژوهش استفاده شده است. يافته هاي پژوهش حاضر نشان مي دهد كه تمام ابعاد سرمايه فكري سبز شامل سرمايه ساختاري، انساني و رابطه اي سبز به شكل مستقيم بر نوآوري فناورانه سبز اثرگذار هستند. همچنين بر اساس نتايج نهايي اين پژوهش سرمايه انساني سبز بيشترين تاثير را هم به شكل مستقيم و هم غير مستقيم از طريق تقويت ساير ابعاد سرمايه فكري سبز بر نوآوري فناورانه سبز دارد. در نتيجه ضروري است كه توسعه و تقويت اين بعد از سرمايه فكري سبز در اولويت قرار گيرد.

In today’s competitive market environment and the global economic system, innovation is the key to success and survival of organizations. In such circumstance, businesses have found that obtaining sustainable competitive advantage is linked to their intellectual capital and the way they manage this valuable asset. In addition, with regard to the rising concern about environment from consumers, governments and different societies all over the world, manufacturers invest in developing programs associated with developing green product, green brand, green technology and green innovation. Review of existing literature revealed that, with some exceptions, the phenomenon of green technological innovation and it’s relation to green intellectual capital have been neglected by organizational scholars. Accordingly, this study investigates the abovementioned relationship. The data in this paper were gathered from a sample of companies operating in oil, gas and petrochemical industry, in Khuzestan. A partial least square (PLS) based structural equation model approach were applied to assess the study conceptual model and hypotheses. The results suggest that all three dimensions of green intellectual capital in terms of structural capital, human capital and relational capital are positively related to green technological innovation